7 / 24
uygulama yöntemini belirlemek gerekir.Çok kireçli topraklarda fosforlu gübrenin mutlaka bant(çizi) usulü verilmesi gerekir. Ayrıca kireçli topraklarda toprağın pH durumuna göre
fosforlu gübrenin formunu belirlemek gerekir. Toprağın pH değeri yüksek ise Diamonyumfosfat formunda (-2 değerlikli fosfor iyonu), toprağın kireç durumu az ve pH düşük ise
Triple süperfosfat veya mono amonyum fosfat (-1 değerlikli H2PO4fosfor iyonu)
kullanılmalıdır.Budurum Şekil–5’ den görülmektedir.
2.2.5. Toprağın Organik Madde Miktarı ile Gübreleme Arasında İlişkiler
Bitkisel ve hayvansal kökenli organik materyaller toprakta mevcut mikroorganizmaların enerji kaynağıdır. Mikroorganizmalar organik maddenin yapısında bulunan karbonhidratlar
(selüloz, nişasta, hemiselüloz, şeker, pektin vd.), protein ve diğer organik bileşiklerin tamamını ve bir kısmını enzimatik reaksiyonları sonucu enerjilerini elde etmek enzimatik
reaksiyonlar sonucu ayrıştırırlar.Ayrışma işlemi esnasında organik materyalin yapısında bulunan azot, fosfor, kükürt ve magnezyumun bir kısmı ve tamamı CHO zincirinden
ayrılarak serbest hale gelir.Organik materyalde bağlı olarak bulunmayan diğer tüm bitki besin elementleri de bu ayrışma olayı esnasında açığa çıkarak toprağa geçer.
Mikroorganizmaların ayrıştıramadığı ve toprağın verimliliğini önemli derecede etkileyen, kimyasal yapı bakımından oldukça karmaşık bir yapıya sahip olan maddelere topluca
humus adı verilmektedir. Humus maddesi hümik asit, fulvik asit ve ulmik asit olarak kısa ve uzun karbon zincirine sahip bileşiklerdir. Organik materyallerin ayrışması sonucu
meydana gelen hümik ve fulvik asitlerin yapısında fonksiyonel aktif atom grupları bulunmaktadır.Genel olarak bulunabilen gruplar ve bunların bağlanma şekilleri Şekil-6’ da
gösterilmiştir.
Şekil-6: Hümüsün aktif grupları