9 / 24
B. Toprağın kimyasal özelliklerini düzeltir
Toprakta yarayışsız olan bitki besinlerini yarayışlı hale gelmesine yardımcı olarak bitkinin beslenmesini kolaylaştırır.
Toprağın pH değerinin dengede kalmasını sağlar
Toprağın besin maddesi tutma kapasitesini artırır ve toprakta besin maddesi yıkanmasını azaltır.
Toprakta tamponlama yaparak toksiteyi önler
Toprak tuzluluğunun azalmasına yardımcı olur
Organik madde toprakta ayrışmaya uğrarken bünyesindeki besin maddelerini toprağa vererek bitkinin beslenmesine yardımcı olur.
Toprakta bitkinin kök gelişmesini teşvik eder
C. Toprakta mikrobiyolojik aktiviteyi artırır
Tam parçalanmaya uğramamış organik madde toprak canlıları (mikroorganizmalar) için enerji ve besin kaynağıdır
Toprakta mikroorganizma populasyonunun artmasına yardımcı olur
Organik maddenin toprakta ayrışması esnasında ortama verdiği organik bileşikler ile bitkinin kök sisteminin gelişmesine olumlu yönde uyarıcı etkiler gösterir
Bağcılıkta ve özellikle sulama yapılmayan bağ alanlarında toprağın organik madde miktarının yüksek olması önem taşımaktadır.Bağ tesis etmeden önce veya yeni tesis edilmiş
bağlarda organik gübreleme programı yapılmalıdır. Bunun en ekonomik yolu yeşil gübreleme programı uygulamakla olur. Bölgeye uygun olarak belirlenecek yeşil gübre bitkisi
(tercihen baklagil, fiğ, bakla, korunga gibi) sonbahar kış aylarında yetiştirilerek (sıra aralarında) çiçeklenme döneminin ortalarında toprağa karıştırılmalıdır.Yeşil gübre bitkileri
asmanın kılcal köklerinin erişemediği bölgelerdeki toprağın mineral besinlerini bünyelerine alırlar, toprağa karıştırılmaları durumunda ayrışmaları sonucu bu besinleri tekrar
toprağa verirler ve toprakta devamlı hümüs denilen ayrışamayan organik bileşikleri bırakarak toprağın verimliliğine katkıda bulunurlar. Yeşil gübre bitkisi seçiminde kısa gelişme
döneminde yüksek oranda organik madde üretmeli, yeşil gübre bitkisinin kökleri asmanın beslendiği toprak tabakasının dışında beslenmeli,asma bitkisine zarar yapan hastalık
ve zararlı etmenlerine konukçu bitki olmamalıdır. Özellikle genç bağlarda bu sistemin uygulanması ile bir yandan toprağın besin maddesi ihtiyacının bir kısmı karşılanırken
(özellikle mikro elementler) diğer yandan da toprağın su ve havalanma kapasiteleri dengeye gelir.Toprağın yeşil gübre ile gübrelenmesi sonucunda asmanın kök sistemi daha iyi
gelişerek bir omcanın beslenme ve su alma alanı(hacmi) genişlemiş olur. Yeşil gübreleme yapma imkanının bulunmaması durumunda hayvansal kaynaklı büyükbaş ve
küçükbaş hayvanların gübreleri kullanılmalıdır.Tablo-5’den de görülebileceği gibi küçükbaş hayvanlarının (koyun-keçi) gübreleri besin maddesi ve organik madde miktarı
bakımından sığır gübrelerine oranla daha zengindir.Kümes hayvanlarının gübreleri besin maddeleri bakımından en zengin olmalarına rağmen iyi olgunlaştırılmamaları ve tuz
konsantrasyonunun daha yüksek olması nedeni ile toprak verimliliği üzerine olumsuz etki yapabilmektedir. Bu nedenle hangi organik gübre olursa olsun mutlaka iyi olgunlaşmış
olması gerekir.İyi olgunlaşmamış gübre kullanımında bağ alanlarında yabancı ot miktarı ve ihtiva ediyorsa bazı hastalık etmenleri de toprağa bulaşmış olur.İyi olgunlaşmış
hayvan gübresinde karbon azot (C/N) oranı 10-15 arasında olmalıdır.
Tablo-5: Bazı hayvan gübrelerinin besin maddesi içerikleri (%)