

yaprak dökümü sürgün ucundan başlar aşağıya doğru ilerler. Salkımlarda dane tutumu azalır. Salkımlardaki danelerin küçük kalmasının yanında, bu danelerde (boncuklaşmada)
renk dönümü meydana gelmez, daneler yeşil renkli ve olgunlaşmadığı için sert olur. Bor noksanlığı giderilmesine rağmen bor fazlalığı için bir uzmana başvurup bora karşı
dayanıklı anaç kullanmada yarar vardır. Bor noksanlığı ve fazlalığına ait resimler aşağıda verilmiştir.
MANGAN NOKSANLIĞI
Bitki bünyesinde elektriksel yük değişkenliği nedeni oksidasyon ve redüksiyon olaylarında rol alan bir iz elementtir. Bazı enzimatik reaksiyonlarda (karboksilaz ve dehidrogenaz)
enzim aktivasyonunda rol alır. Bitkide nitrat metabolizmasında görev alarak protein sentezinde görev yapar. Bağlarda sık olarak mangan noksanlığının rastlanması pH değeri
yüksek olan kuvvetli alkalin topraklarda noksanlık belirtileri ortaya çıkar. Çok asit topraklarda ise mangan fazlalığından toksitesi görülür. Noksanlık belirtileri genç yapraklarda
görülebildiği gibi yaşlı yapraklarda da ortaya çıkar. Damar aralarında büyük lekeler halinde renk açılması görülür. Zaman zaman magnezyum noksanlığı ile karıştırılabilmektedir.
Özellikle gölgede kalan yapraklarda mangan noksanlığı daha fazla görülür.
BAKIR NOKSANLIĞI
Bağcılıkta yoğun olarak uygulanan zirai ilaçlama programlarında bakırlı preparatların kullanılması nedeni ile bakır noksanlığına pek rastlanmaz. Noksanlığında sürgülerin
gelişmesinde yavaşlama, boğum aralarının kısalması, yapraklarda küçülme ve klorofil parçalanması nedeni ile renk açılması görülür. Bağlarda bakır noksanlığından çok bakır
fazlalığı görülür. Yaprak üzeri dalgalı bir görünüm kazanır. Bitki bünyesinde oksidasyon olaylarında görev alan enzimlerin aktivasyonunda görev alır.
MOLİBDEN NOKSANLIĞI
Doğal olarak molibden noksanlığına rastlamak mümkün değildir. Azot metabolizmasında, bitkilerin aldığı nitratın nitrite indirgenmesinde görev alan enzimin aktivasyonunu sağlar.
Toprakta havanın serbest azotundan yararlanan mikroorganizmaların azotu fiske etmelerini sağlayarak toprak verimliliği üzerine önemli katkısı vardır.
Tuz zararı (Sodyum ve klor zararı)