Yaslanmadan Buyumek

171

Tekfen grubunun danışmanlık ve proje denetim hizmetleri ala-

nında sahip olduğu deneyim ve bilgi birikimini aynı çatı altında

toplamayı amaçlayan Tekfen Mühendislik A.Ş.’nin 1984 yılındaki

kuruluşunda, o günlerde inşaatı devam etmekte olan Yumurtalık-

Kırıkkale Petrol Boru Hattı’nın önemli bir payı olmuştur. Çünkü

Tekfen’in ilk kez bu iş nedeniyle üstlendiği proje geliştirme yü-

kümlülüklerini yerine getirmek için oluşturulan mühendislik gru-

bu, daha sonra Tekfen Mühendislik A.Ş.’nin nüvesini oluşturmuş-

tur.

Daha önce de belirttiğimiz gibi, eskiden Türk müteahhitleri büyük

projelerin sacayağını oluşturan mühendislik

(Engineering)

, teda-

rik

(Procurement)

ve inşaat

(Construction)

aşamalarının tümünü

birden üstlenmez, sadece önüne konulan –ve genellikle yabancı-

lar tarafından hazırlanan– projelere uygun olarak inşaat kısmını

yüklenir, nadiren de malzeme tedariki ile ilgilenirdi. Ancak proje-

nin aslan payını yabancı firmaların aldığı bu sistem, 1980’lerden

itibaren, Tekfen gibi kendini geliştiren ve iddialı projelere imza

atmayı seven şirketler tarafından yavaş yavaş terk edilmeye baş-

ladı. EPC projeleri, bu tür şirketler için bir amaç haline dönüştü.

Tekfen içerisinde projelerin sadece mühendislik kısmıyla ilgilene-

cek ve inşaat bölümünü destekleyecek bir yapı kurulması düşün-

cesi, ilk kez 1983 yılında, Toros Gübre’nin 1. Tevsisi için Necati

Akçağlılar ve Erhan Öner’in İspanya’ya yaptıkları bir ziyaret sıra-

sında ortaya çıkmıştı. Necati Akçağlılar inceleme gezisi sırasında

gördüğü mühendislik çalışmalarından çok etkilenmiş, buna ben-

zer bir yapının Tekfen bünyesinde de kurulmasını arzu etmişti. Bu

arzunun hayata geçmesi ise, biraz da zorunlu olarak, aynı sıralar-

da yapımına başlanan Yumurtalık-Kırıkkale boru hattı dolayısıyla

mümkün olabilecekti.

Yumurtalık-Kırıkkale boru hattı, projenin o dönemdeki yöneti-

cisi olan Samim Anıl’a göre Tekfen’in ilk EPC işiydi. BOTAŞ ile

yapılan anlaşma, hattın mühendislik çalışmaları, malzeme teda-

riki ve inşaatının tümüyle Tekfen tarafından gerçekleştirilmesini

öngörüyordu. Bu, şirketin giderek daha karmaşık ve büyük çaplı

işleri, başından sonuna kadar bir bütün olarak tek başına üstlene-

bilir hale geldiğini göstermesi bakımından önemli bir gelişmeydi.

Ancak firmanın özellikle projenin mühendislik hizmetleriyle ilgili

bazı konulardaki tecrübe eksikliği, çok geçmeden bazı sorunların

baş göstermesine neden olacaktı:

Geçerli ihale dokümanlarını çok dikkatli okumak, çok dikkatli

değerlendirmek mecburiyetindeyiz. Ama buna bazen çok zama-

nımız olmuyor. O şartnamelerde yazan birtakım maddeleri çok

hafif olarak değerlendirmişiz, halbuki ciddi bir mühendislik işi

vardı. Şantiyeye aldığınız elemanlarla o işi götürmemiz müm-

kün değildi. Dolayısıyla bir mühendislik grubunun kurulması

gerekti. Hidrolik analizlerin yapılması gündemdeydi. Bechtel’de

birlikte çalıştığım ve güvendiğim bir arkadaşa o işi teklif ettim;

bu hesaplamaları o arkadaş üstlendi. Mekanik, elektrik, inşaat

işleriyle diğer arkadaşları görevlendirdik. Aşağı yukarı 15 kişilik

bir ekip oluşturduk. Epey kuvvetli bir ekip kurmak mecburiye-

tinde kaldık, fakat bu bize projeyi zamanında bitirme olanağı

tanıdı.

Kurulan mühendislik grubu başlangıçta İstanbul’da çalışmaya

başladı. Ancak mühendislik grubuyla proje grubunun işi birlikte

yürütebilmeleri ve mühendislerin sahadaki problemleri bire bir

görüp çözüm üretebilmeleri için bir süre sonra ofis Adana’ya ta-

şındı.

Bu, Tekfen’in ilk EPC projesiydi. O zamana kadar projeler

Tekfen’e hazır geliyordu. Her halükârda Tekfen bünyesinde

gerekli olabilecek birtakım mühendislik hizmetleri için çalışan,

hizmet veren, sadece mühendislik yapan arkadaşlar vardı. Ama

boyut çok daha farklıydı. Yumurtalık-Kırıkkale projesinden son-

ra zaman zaman diğer projelerde de benzer ihtiyaçlar oldu. İşler

gelişti, ileriye yönelik bazı düşünceler oluştu. Dolayısıyla Tekfen

Mühendislik o nüvenin üzerine kuruldu, gelişti.

Yumurtalık-Kırıkkale petrol boru hattında ortaya çıkan ihtiyaçlar

doğrultusunda kurulan mühendislik grubu başlangıçta çalışmala-

rını tümüyle Tekfen İnşaat bünyesinde sürdürürken, 1984 yılında

bağımsız bir şirket statüsüne kavuşturularak dışarıya da mühen-

dislik ve danışmanlık hizmetleri vermeye başladı. Boru hatların-

dan sanayi tesislerine, otoyollardan bina inşaatına kadar çok geniş

bir alanda faaliyet gösteren Tekfen Mühendislik, bugün mühen-

dis, mimar ve şehir planlamacılarından oluşan 100 kişiyi aşkın

uzman ekibiyle, Türkiye dışındaki coğrafyalarda da müteahhitlere

hizmet veriyor.

Tekfen Mühendislik A.Ş.’nin doğuşu