Yaslanmadan Buyumek

140

Toros Uluslararası Nakliyat

ve Denizcilik A.Ş.

Toros Gübre’nin 1981 yılında faaliyete geçmesi,

birçok ihtiyacı ve yeni yatırım alanlarını da bera-

berinde getirmişti. Kuruluş kısa zamanda büyük

gelişme göstermiş ve birbirini tamamlayan iş alan-

larında kurduğu yeni şirketlerle entegre bir grup

haline gelmişti. Söz konusu şirketlerin ilki, 1982

yılında kurulan Toros Uluslararası Nakliyat ve De-

nizcilik A.Ş. idi.

1980’li yılların başında Toros Gübre’nin temel

hammaddelerinden olan üre İzmit’teki İgsaş fabri-

kasından temin ediliyor ve deniz yoluyla Ceyhan’a

taşınıyordu. Kabotaj Kanunu nedeniyle taşımanın

yerli gemilerle yapılması gerekiyordu. Ancak Tür-

kiye’deki deniz ulaşımının bugünkü kadar düzenli

olmadığı o günlerde nakliye sırasında önemli so-

runlar yaşanıyor, hatta bu durum zaman zaman

üretimin aksamasına yol açıyordu. Bu nedenle,

1982 yılında, devletin o günlerde gemicilik sek-

törüne verdiği teşvikten de yararlanarak, ham-

madde taşımasında kullanılmak üzere bir gemi

alınmasına karar verildi. Japonya’dan 118 metre

uzunluğunda, 8200 DW tonluk kullanılmış bir ge-

mi bulundu. Toros Alize adı verilen bu gemi, son-

raki yıllarda hammadde taşımacılığının yanı sıra

yurtdışından dökme gübre getirilmesinde ve ihraç

edilen gübrenin taşınmasında da kullanıldı.

Toros Uluslararası Nakliyat ve Denizcilik A.Ş.’nin

kurulmasından bir süre sonra firma, Toros termi-

naline yanaşan gemilere liman ve acentecilik hiz-

metleri sunmaya ve Toros Alize dışında başka ge-

miler kiralamak suretiyle taşımacılık hizmetleri de

vermeye başladı. Tekfen Dış Ticaret’in yurtdışına

yaptığı demir-çelik ihracatında bu kiralık gemiler

kullanıldı. Ayrıca 1985-1987 yılları arasında Irak-

Türkiye Petrol Boru Hattı’nın ikinci kısım inşaa-

tında kullanılacak boruların daha ekonomik bir

şekilde taşınmasını sağlamak için piyasadan yeni

gemiler kiralandı. Böylece firmanın bir tanesi ken-

disine ait, diğerleri kiralık olmak üzere 9 gemilik

bir filosu oluştu. 1982’de hammadde temini ama-

cıyla başlanan deniz taşımacılığı işi, beş yıl içinde

önceden kestirilemeyecek kadar büyüyerek yılda 1

milyon tonluk bir hacme ulaştı.

Ancak 1990’lı yıllardaki şartlar böyle bir filonun

varlığını gerektirmiyordu. Irak-Türkiye Boru Hat-

tı tamamlanmış, Tekfen Dış Ticaret’in etkinliği ise

önemli ölçüde azalmıştı. Ayrıca Toros Alize’nin

yaşlanmasına bağlı bazı sorunlar da baş göster-

meye başlamıştı. Bazı Avrupa limanları belirli bir

yaştan ileri gemileri almak istemediğinden, To-

ros Alize’nin limanlara girip çıkması giderek zor-

laşmış, üstelik geminin kapasitesi büyük gelişme

gösteren Toros Gübre’nin ihtiyaçları için küçük

gelmeye başlamıştı. Bu noktada bir karar verilme-

si gerekiyordu; ya daha büyük bir yatırımla gemi

yenilenecek ya da piyasanın iyi olduğu bu dönem-

de Toros Alize satılarak eskisine oranla daha iyi

fiyatların geçerli olduğu konvansiyonel kiralama

sistemine dönülecekti.

Taşımacılık işini bir

“core business”

olarak gör-

meyen grubun tercihi ikinci yönde oldu. Yatırım

fiyatlarının yüksek olduğu bir dönemde yeni bir

gemi satın almak ekonomik açıdan uygun görül-

mediğinden, günün koşullarına göre oldukça iyi

bir fiyattan satılan Toros Alize’nin yerine yeni bir

gemi alınmadı. Böylece Toros, nakliye işinden de

tümüyle çıkmış oldu.