137 / 285
136
abrikayı toparlamaya başladık;
zamana karşı yarışıyorduk. Ben
Ceyhan’da bir sene geçirdim. Bir
kere fabrikaya personel bulabil-
mek için Mersin’e gittim, bir kere
de aileyi toparlayıp İskenderun’a
yemeğe götürdüm. Onun dışın-
da akşam sekiz dokuzdan evvel
şantiyeyi terk etmiyorduk; sabah
da yedi-yedi buçukta şantiyede
oluyorduk. Böyle sıkı bir prog-
ramla tesisi bitirdik. Bu arada
yabancı uzmanlar geliyordu, ama
şantiyede çalışan arkadaşların çoğu
İngilizce dahi bilmiyordu. Gelen
İspanyollar da İspanyolca dışında
bir dil bilmiyordu. Boruların içine
lastik kaplama yapılacak, iki uzman
getirdiler, uzmanlar İspanyolcadan
başka dil bilmiyor. Bir arkadaşı
gönderdik, İskenderun’dan ya da
Adana’dan İspanyolca konuşabi-
lecek bir tercüman bulup getirsin
diye. Şantiyeye İskenderun’dan
bir rahibe getirdiler. Biz orada
rahibeye tercümanlık yaptırdık,
adamlardan işin nasıl yapılacağını
öğrendik, sonra rahibeyi tek-
rar gönderdik İskenderun’a.
F
Erhan Öner
MUTLU SON
Plana göre 1980 yılı Haziran’ında tamam-
lanması beklenen tesisler, yukarıda bah-
sedilen aksaklıklar nedeniyle ancak sene
sonuna doğru tamamlanabilmiş, deneme
üretimi ise 15 Ocak 1981’de başlamıştı. Bu
yıllarda gübre sektörü, genel ekonomik ko-
şullar ve devletin fiyat uygulamaları nede-
niyle sorunlu günler yaşamaktaydı. Necati
Akçağlılar’ın yönetim kuruluna sunduğu
rapora göre 1978-1980 döneminde özellik-
le petrole ve siyasal sorunlara dayalı prob-
lemler, dış kaynaklı maddelerin temininde
karşılaşılan güçlükler, döviz darboğazı ve
enerji kısıtlamaları, Türkiye’deki gübre
üretim tesislerinde kapasite kullanımının
yüzde 37’ye kadar düşmesine sebep olmuş-
tu.
3
Ayrıca kanun gereği tüm gübre fabri-
kalarının üretimini satın alarak çiftçiye
ulaştıran ve gübrenin satış fiyatlarını be-
lirleme yetkisine sahip olan Zirai Donatım
Kurumu’nun açıkladığı fiyatlar maliyetleri
bile karşılamadığından, örneğin Ege Güb-
re 1979 başında üretimini durdurma kararı
vermişti. Bunun üzerine kamuya ait gübre
fabrikaları için kabul edilen maliyet tes-
pit esaslarını özel sektöre uygulamamakla
suçlanan devlet yöneticileri, çoğu yurt-
dışında çalışan işçilerin oluşturduğu Ege
Gübre ortaklarınca protesto yağmuruna
tutulmuştu.
4
Bağfaş Bandırma Gübre Fab-
rikaları da, benzer bir sebepten kısa süre
önce kapanmıştı.
Gübre sektörünün içinde bulunduğu bu
olumsuzluklara ve kronikleşmiş sorunları-
na rağmen Necati Akçağlılar, yönetim ku-
oros Gübre fabrikas›n›n in-
şası sırasında yaşanan ekonomik
zorluklara ve malzeme sıkıntısına
ek olarak Hollanda’dan satın
alınan paketleme tesisini taşıyan
geminin fırtınada batması, gece
gündüz çalışan herkesi büyük
bir umutsuzluğa düşürmüştü. Bu
şanssızlığa rağmen makineler yeni-
den sipariş edilmiş ve tesis rekor
bir sürede hazır edilerek 1980
Eylül’ünde çalışır hale getirilmişti.
Karşı sayfada, fabrikanın açılış
günü Necati Akçağlılar ve Erhan
Öner tören için hazırlık yaparken.
T
Bir arkadaşı gönderdik, İspanyolca konuşabilecek bir tercüman bulup
getirsin diye. Şantiyeye İskenderun’dan bir rahibe getirdiler.