Yaslanmadan Buyumek

133

temelinde hem kilosu 6 liralık, hem de 42

liralık demir kullanılmıştı.

Bu koşullar altında fabrika inşaatının ta-

mamlanabilmesi için ek kaynaklar bulun-

ması kaçınılmaz görünüyordu. Bu nedenle

şirket yönetimi tarafından, sermaye kat-

kısı karşılığında hisselerin belirli bir bö-

lümünün satılmasına karar verildi. Ancak

yeni ortaklardan sadece para getirmeleri

değil, aynı zamanda gerekli uyumu sağla-

yabilmek için tarım sektörüyle yakından

ilgili olmaları bekleniyordu. Bu nedenle

fabrikanın hizmet edeceği kitlenin arzu ve

ihtiyaçlarını yakından tanıyan iki kuruluşa

teklif götürülerek 1978 yılında ortaklığın

yüzde 25 hissesi 300 milyon lira karşılı-

ğında Ziraat Bankası’na, yüzde 15 hissesi

de 180 milyon lira karşılığında Tarım Kre-

di Kooperatifleri Merkez Birliği’ne satıldı.

Ayrıca tesisin üretime başlamasından kısa

bir süre önce gazetelere verilen ilanlar yo-

luyla Toros Gübre senetleri satışa arz edil-

di ve Türkiye Zirai Donatım Kurumu’ndan

Tarsan ve Tareks

Tekfen’in Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği ile Toros Gübre’de or-

tak olması, bu iki kuruluş arasında bir sinerji doğmasına neden olmuştu.

Tarım Kredi Kooperatifleri, Tekfen’in çalışma disiplininden ve dürüst yak-

laşımından çok etkilenmiş, başka alanlarda da birlikte çalışma isteğini dile

getirmişti. 1980 yılında iki kuruluş arasında gerçekleştirilen görüşmelerde,

biri tarımsal sanayi yatırımları, diğeri ise tarım ticareti alanında çalışacak

iki ortaklık kurulmasına karar verilmişti. Böylece kısa adlarıyla Tarsan ve

Tareks ortaya çıkmıştı.

Tarsan Tarım Endüstri Yatırımları A.Ş.’nin ana amacı tarımsal fizibilite

hizmetlerinin yanı sıra, prefabrik sera üretimi ya da bakliyat paketleme-

si gibi alanlarda imalat ve üretim yatırımları yapmaktı. Ne var ki tarım

sektörünün bu gibi yatırımlara fazlasıyla ihtiyacı olmasına karşın Tarsan

beklenen gelişmeyi gösteremedi. Yatırım yapılacak alanların bir türlü be-

lirlenememesi ve Tarım Kredi Kooperatifleri tarafında sık sık yönetim de-

ğişiklikleri yaşanması, Tarsan’ın atıl bir vaziyette kalmasına yol açtı.

Tareks TarımÜrünleri Araç Gereç İthalat ve İhracat A.Ş.’nin kuruluş amacı

ise çeşitli zirai mal ve teçhizat ticaretinin yanı sıra tohum ithalatı ve yetiş-

tirmesinde uzmanlaşmaktı. İşe, o günlerin öncelikli ihtiyaçlarından olan

patates tohumunun ithalatı ile başlandı. Ayrıca sertifikalı patates tohumlu-

ğunun Türkiye’de yetiştirilmesi ve köylüye dağıtılması yönünde çalışmalar

yapıldı. Ancak Tarım Kredi Kooperatifleri’ndeki yönetim değişikliği, ben-

zer bir şekilde bu şirketi de olumsuz etkiledi. İşbaşına gelen yeni yönetim,

bu işlerden çekilme arzusunu gündeme getirdi.

İki kuruluş arasında yapılan anlaşma uyarınca Tarsan hisselerinin tamamı

Tekfen, Tareks hisselerinin tamamı ise Tarım Kredi Kooperatifleri tarafın-

dan satın alınarak şirketler birbirinden ayrıldı. Tarsan, Tekfen İnşaat’ın bir

iştiraki olarak bir süre patates işine devam ettiyse de, öncelikler nedeniyle

giderek işlevini kaybetti ve satıldı. Tareks ise bugün halen Tarım Kredi Ko-

operatifleri bünyesinde mısır, patates, hububat ve sebze tohumluğu ithalat

ve üretiminin yanı sıra suni tohumlama ve bakliyat paketleme işleriyle iş-

tigal ediyor.