26 / 162
26
duklarına dikkat çekiyordu. Dola-
yısıyla Türkiye’nin sanayileşmesi,
beraberinde tarımın daha bilinçli
ve kapsamlı yapılmasını, gübrenin
daha yaygın bir şekilde kullanılma-
sını sağlayacaktı. Tekfen’in gübre
projesine öncülük eden diğer ortağı
Necati Akçağlılar ise firmanın kuru-
luş gerekçelerini şöyle açıklıyordu:
1970’lerin ikinci yarısına gelindi-
ğinde kalkınma hamlelerimizin
itici gücünü tarım sektöründen
alacağı daha bariz olarak ortaya
çıkmış ve tarımı destekleyici sana-
yi kolları öncelikle teşvik edilmeye
başlanmıştı.
Tekfen’in Gübre Fabrikaları
için Yarımca’da inşa ettiği
fosforik asit ünitesi (solda).
Toros Gübre için alınan
teşvik, fabrikanın Çukurova
bölgesinde kurulmasını
şart koşuyordu. Fabrika
için Ceyhan’la başlayan yer
arayışları daha sonra Silifke’de
devam etti. Ancak burası için
gerekli izinler alınamayınca
gözler yeniden Ceyhan’a
çevrildi. Fabrikanın bugün
bulunduğu arazi 1976 yılında
satın alındı.
Bu dönemde Tekfen Holding Gru-
bu, bünyesindeki bilgi ve tecrübe
birikimini tarım sektörüne de yan-
sıtmanın bir görev olduğu fikrin-
den hareket ederek, bu sahada da
atılım yapmaya karar vermiştir.
4
Bugün Tekfen Grup Şirketler Baş-
kanı olan Erhan Öner’in anlatımına
göre Tekfen, DPT tarafından teşvik
verilen Ege ve Çukurova seçenekle-
ri arasında öncelikle İzmir’e talip ol-
muş ve söz konusu teşviki daha önce
almış olan Halit Önen’le bir anlaşma
yaparak Ege Gübre’yi kurmak üzere
çalışmalarına başlamıştı. Bu aşama-
da, patronların isteğiyle, o yörede
isim yapmış şirket ve şahısların da
yatırıma ortak edilmesi düşünülmüş
ve böylece şirketin %50’si Tekfen’de
kalacak şekilde hisselerin %25’i Ya-
şar Holding’e, kalan %25’i de 5’er pu-
anlık paylar halinde İzmir’in önde
gelen işadamlarına satılmıştı. Ardın-
dan arsa arayışlarına başlanmış ve
seçilecek proses konusunda da bazı
adımlar atılmıştı. Ancak henüz bu
aşamadayken izlenecek yol harita-
sı konusunda ortaklar arasında fikir
birliğinin sağlanamaması, Tekfen’i
bu ortaklıktan vazgeçmeye ve hisse-
lerini Türkiye İş Bankası’na devret-
meye yöneltmişti. Tekfen, bu dene-
yimden sonra gübre alanında tek ba-
şına yürümeye karar verecekti.
5
İzmir seçeneğinin devre dışı kalma-
sıyla, artık oklar güney sahillerinde
yapılacak ikinci gübre tesisini gös-
termeye başlamıştı. Bu nedenle fazla
zaman kaybedilmeden Çukurova’da
kurulacak olan tesis için çalışmalara
başlandı. Öncelikle fizibilite raporu
hazırlanan tesisin projesi 14 Aralık
1972 tarihinde Sanayi ve Teknolo-
ji Bakanlığı’na sunuldu ve 13 Eylül
1973 tarihinde 978 nolu teşvik bel-
gesi alındı. Söz konusu teşvik, ithal
edilecek tesisat için gümrük bağı-
şıklığı, yatırım indirimi ve faiz iade-
si sağlıyordu.