34 / 72
Ülkemizde genellikle damla sulamaya uygun tipi seracılıkta damla sulama ile ve kalsiyum
noksanlı ı görülen bitkilerde (elma, kiraz, domates, biber gibi) yapraktan uygulanır. Damla sulama
ile yapraktan kalsiyum uygulamada kalsiyumlu gübreler fosforlu ve sülfatlı gübrelerle birlikte
uygulanmamalıdır. Uygulanması durumunda damla sisteminde tıkanmalar meydana gelir Son
zamanlarda yapraktan kalsiyum uygulaması için CaEDTA gibi kleytli bile ikler de kullanılmaya
ba lanmı tır.
2.3.6. Magnezyumlu Gübreler
Özellikle kumsal bünyeli ve magnezyum bakımından noksan olan topraklarda kullanılması
tavsiye edilen gübrelerdir. Bu gübrelerin ba ında magnezyum sülfat (MgSO
4
.7H
2
O, MgSO4.2H
2
O
ve MgSO
4
.H
2
O) Bunun yanında Mg(NO
3
)
2
.5H
2
O gübresi de özellikle damla sulama ile
kullanılmaya ba lanmı tır. En çok kullanılan MgSO
4
.7H
2
O’nun bünyesinde ortalama % 10 Mg
bulunur. Magnezyum nitratın bünyesinde % 10 Mg ve % 10,5 NO
3
-N’u bulunur. Bu gübrelere
ilave olarak K
2
SO
4
+ MgSO
4
özellikle Avrupa ülkeleri, çay ve çeltik tarımı yapılan yörelerde
kullanılmaktadır. Bu gübrenin bünyesinde % 22 K
2
O + % 11 MgO ve % 22 S bulunmaktadır.
Ülkemizde özellikle asit toprakların nötralize edilmesinde kullanılan dolomit( CaCO
3
+ MgCO
3
)
bünyesinde magnezyum ihtiva etmesi nedeniyle özellikle Karadeniz Bölgesinde yaygın olarak
“tarım kireci” veya beyaz gübre adı ile kullanılmaktadır. Kirece oranla pH yükseltmede daha
etkindir.
2.3.7.Kükürtlü Gübreler
Kültür bitkilerinin kükürt (S) ihtiyacı, bitkilerin fosfora duydu u ihtiyaca yakındır. Meyve
yeti tiricili inde kükürt meyvelerin raf ömrü ve renk olu umu üzerine olumlu yönde etki yapar.
Bitkiler kükürdü topraktan SO
4
halinde alırlar. Azotlu, fosforlu, potasyumlu, kalsiyumlu ve
magnezyumlu makro element gübrelerinin birço unda kükürt SO
4
halinde bulunur. Daha sonra
görece imiz mikro element gübrelerinin de bünyelerinde SO
4
halinde kükürt bulunmaktadır.
Elementel kükürt:
Topra a do rudan uygulanması durumunda topra ın pH de erini
azaltmasının yanında, kükürdün mikrobiyal oksidasyonu sonucunda olu an SO
4
bitkilerin
alabilece i kükürt formudur. Elementel kükürt küçük kristal yapıya sahip, sarı renkli toz
görünümlü, suda kolay erimeyen bir yapıya sahiptir. Toprak verimlili i açısından kükürdün suda
erime oranı ne kadar yüksek ise ve özel olarak mikronize (0.16-0.40 mm) edilmi ise etkinli i o
kadar çoktur. Bu konuda açıklayıcı bilgiler toprak reaksiyonu konusu ile birlikte verilmi tir. Kükürt
içeren di er gübreler ise potasyum tio sülfat (KTS), amonyum tio sülfat (ATS) ve bentonit kil
mineraline karı tırılmı bentonitli kürt materyalidir. KTS gübresi bünyesinde % 25 K
2
O ve % 17 S,
ATS gübresi ise bünyesinde % 16 N ve % 34 S ve bentonitli kükürtte ise % 10-15 bentonit (kil
minerali) ve % 85-90 elementel S bulunur. KTS ve ATS gübrelerinin yapraktan uygulamalarında
hava sıcaklı ı çok önemlidir. Çok sıcak havalarda (30 C) uygulanmamalıdır.
2.3.8. Mikro Element Gübreleri
Bitkilerin geli ip ürün vermeleri için geli me ortamlarından mutlaka mikro besin
elementlerini (Fe, Mn, Zn, Cu, B, Mo) almak mecburiyetindedirler. Bu bitki besin elementlerinin
topraktan bitkiler tarafından alınmasını engelleyen birçok faktör bulunması nedeni ile noksanlık
belirtileri çok sık görülmektedir. Üreticilerin ço u bu bitki besin elementlerini genellikle yapraktan
uygulama eklinde verdikleri için hatalı olarak bu bitki besin elementlerini ihtiva eden gübreye
yaprak gübresi adını vermi tir. Kullanım miktarının çok az olması nedeni ile birçok üretici mikro
element gübrelerini tanımamaktadır. Güne vd., (2000) bildirdi ine göre mikro besin
elementlerinin bitkilerin geli mesi için gereken ortalama oransal miktarı azotun % 0.1-0.01’i (Fe,
Mn, Zn, Cu, B) kadardır. Meyvecilikte damla sulama ile kullanılan çok besinli kompoze gübrelere
mikro besin elementi ihtiva eden bile ikler ilave edilerek üreticilerin bu gübreleri kullanmaları
sa lanmaktadır.
Mikro element gübreleri mineral tuz formunda (örne in FeSO
4
.H
2
O gibi) uygulanabilece i
gibi, özellikle topra a uygulanmalarında topraktaki olumsuz artlar nedeni ile bu mineral tuzlar