29 / 72
sülfat formundadır (NH
4
NO
3
.(NH
4
)
2
SO
4
). Üretim tekni ine ba lı olarak % 25-30 oranında azot (N)
ve % 5-7 oranında kükürt (S) ihtiva eden, granül yapıya sahip ve üst gübrelemede kullanılan bir
gübredir. % 33 N AN gübresinde katkı dolgu maddesi oldu undan damla sulamada kullanılaca ı
zaman ayrı bir yerde eritilip, süzüldükten sonra kullanılmalıdır. %33 N AN gübresini bayinizden
alırken damla sulamada kullanaca ınızı belirtiniz. Bayinizden damla sistemine uygun %33 N AN
gübresini isteyiniz.
2.3.1.4.Amidli Gübreler
Azotu amid formunda ihtiva eden gübre üre CO(NH
2
)
2
gübresidir. Bünyesindeki azot
bitkiler tarafından hemen alınamayan formdaki üre gübresindeki azotun bitkiler tarafından
alınabilir hale gelmesi için topraktaki üre bakterilerinin üreaz enzimi salgılayarak üre gübresini
ayrı tırması gerekmektedir.
CO(NH
2
)
2
+
2H
2
O
(NH
4
)
2
CO
3
2NH
3
+CO
2
+H
2
O
Bu nedenle üre gübresi yava etkili bir gübre olarak kabul edilir. Bünyesinde % 46 oranında
azot (N) bulunur. Beyaz renkli, granül (piril) yapıya sahip, suda kolay ve çok eriyebilen bir gübre
olup, katkı-dolgu maddesi ihtiva etmez. Damla sulama ve ya murlama sulama ile kullanılabilir.
Topraksız ortam tekni inde (besleyici film) kullanılmaz. Üre gübresinin bünyesinde üretim
tekni ine ba lı olarak % 0,5–1 oranında de i en ve bitkilere toksik etki yapabilen bi üret (
NH
2
CONHCONH
2
) miktarı TS 1986 normlarına göre dü ük olarak (% 1,5’ten küçük)
belirlenmi tir. Ülkemizde üretilen üre gübresi topraktan uygulamada çimlenmeyi olumsuz
etkilemez, yapraktan uygulamada da yaprak yanıklı ına neden olmaz.
Üre gübresinden türevlenen di er üre formunda gübreler de mevcuttur. Bu gübrelerden üre
form % 38 N ihtiva eden tipidir. Suda çözünen azot miktarı çok az oldu u için üre gübresine oranla
daha uzun ve yava etkili bir gübredir. Di er bir gübre ise thioüre (NH
2
-CS-NH
2
) gübresidir.
Bünyesindeki azotun tamamı suda çözünmez. Ürede oldu u gibi her iki gübredeki azotun yarayı lı
hale gelmesi için mikroorganizma faaliyetine ihtiyaç vardır.
2.3.1.5.Kükürtle Kaplanmı Üre
Üre gübresinden üretilen gübreler içerisinde tarımda en geni kullanım alanı bulabilecek
olan kükürtle kaplanmı üre gübresidir. Bünyesinde % 35 N, % 19 S ihtiva eder. PH de eri 7.5 ve
üzerinde olan topraklarda topra ın pH de erini azaltması bakımından etkisi olur.
2.3.1.6 Üre fosfat
Suda çözünmesi kolay ve çok asit karakterli, hem azot ve hemde fosfor ihtiva eden bir
gübredir. Bünyesinde % 17 oranında azot (N) ve % 45 kadar fosfor (P
2
O
5
) ihtiva eder.
2.3.1.7Kalsiyum siyanamid (CaCN2)
Ülkemizde üretimi olmayan ancak bitki koruma amacı ile kullanılan bir azotlu gübredir.
Kimya sanayi tarafından dünyada ilk kez üretilen bir azotlu gübredir. Bünyesinde % 20 N, % 38 Ca
ve % 11 oranında karbon ihtiva eder. Bitki koruma alanında bazı yabancı otların ve toprak
patojenlerinin mücadelesinde kullanılır. Toprakta yeterli oranda nemin bulunmaması durumunda
bitki köklerine toksik etki yapan disiyanamidin (H2CH2)2 olu ması nedeni ile tarımda çok geni
kullanım alanı bulamamı tır.
2.3.2. Fosforlu Gübreler
Fosforlu gübrelerin bünyelerindeki fosfor suda çözünebilir, sitratta çözünebilir ve her
ikisinde çözünmeyen fosfor ihtiva eden gübreler eklinde sınıflandırılabilir. Suda ve sitratta
çözünen fosforlar bitki tarafından alınabilir fosfor, üçünün toplamı ise toplam fosfor (P
2
O
5
)
miktarını ifade eder. Fosforlu gübre ambalajlarında bu durumun belirtilmesi gerekmektedir. ,