Yaslanmadan Buyumek

206

tanesi, 146 metre ve 90 metre yükseklikleri

ile birer mühendislik harikası olarak litera-

türe geçecekti.

Tüm bu ilavelerle devasa bir büyüklüğe

ulaşan ve her bakımdan standart bir otoyol

inşaatının çok üstüne çıkan TAG projesi,

Tekfen’in artık olgunluk seviyesine ulaş-

mış bir müteahhit olduğunu apaçık ortaya

koyduğu gibi, finansal açıdan da kalkınma-

sına büyük bir ivme kazandıracaktı. Ümit

Özdemir’e göre o güne kadar Tekfen’e “lig

atlatan” birçok proje arasında esas olarak

şirketi mali açıdan güçlendiren, büyüten

ve besleyen proje TAG Otoyolu idi; bu pro-

jenin hayata geçirilip otoyol müteahhitle-

ri kulübüne girilmesi, Tekfen tarihinin en

önemli “kırılma noktalarından” biriydi.

Projenin başından sonuna kadar sorumlu-

luğunu üstlenen Ümit Özdemir, 1989 yılın-

da başlayan ve 2000’de biten projenin bu

kadar uzun sürmüş olmasını, bu süre içeri-

sinde yaşanan finansman problemlerine ve

üç kez değişen iktidara bağlıyor:

İşe fiilen 1989’un Ekim ayında başladık ve

ben o işten sorumlu genel müdür muavini

olarak görev yapmaya başladım. İlk keşif

bedeli, daha sonra çeşitli ilavelerle, deği-

şikliklerle neredeyse 2 milyar dolara yük-

seldi ve 2000 yılında tamamlandı. Birta-

kım küçük ilavelerle birlikte kabulü birkaç

sene sürdü. 11 senede aşağı yukarı 300

kilometre yol yaptık. Bunu, dünyada iha-

le edilen en büyük otoyol parçası olarak

düşünebilirsiniz. Aslında bu işi 3-4 senede

bitirebilirdik; ama Türkiye’de finansman

problemleri yaşanıyordu ve aynı dönem-

de siyasi otorite üç kez değişti. Her ge-

lenin ne yapılıp edildiğini anlamak için

otoyol planlamasını durdurması dolayı-

sıyla projeler ağır aksak gitti, ama son-

ra bir şekilde tamamlandı ve Türkiye’ye

1.800 kilometrelik bir otoyol kazandırdı.

Tekfen’in bence en önemli sıçramaların-

dan birisi buydu.

TAG Otoyolu’nun Tekfen tarihindeki tar-

tışılmaz önemini kabul eden Erhan Öner

ise, maddi katkılarının yanı sıra, bu pro-

jenin Tekfen’e sağladığı bir diğer önemli

faydanın da tecrübe kazanımı ve en son

teknolojileri Türkiye’ye getirme fırsatı ol-

duğunu düşünüyor. Gerçekten de söz ko-

nusu proje, inşaat grubu için her yönüyle

bir kazanç olurken, özellikle mühendislik

grubu için de çok önemli bir deneyim ol-

muştu. Fay hatlarının üzerine inşa edilmek

zorunda kalınan viyadük ve tünellerin ta-

sarımı başlı başına önemli bir konuydu.

Tekfen Mühendislik’in TAG Otoyolu ile

elde ettiği bilgi birikimi, ilerleyen yıllar-

da otoyol dizaynı konusunda uluslararası

platformda da iddialı bir yer kazanmasını

sağlayacaktı. Örneğin 2004 yılında Fas’ta

alınan otoyol ihalesinin tüm mühendislik

çalışmaları Tekfen Mühendislik tarafından

yapılırken, aynı firma yurtiçinde de kara-

yolları ve belediyeler düzeyinde pek çok

ulaşım projesinin tasarımını ve kontrolünü

gerçekleştirecekti.

AG Otoyolu, iki milyar dolar

mertebesinde biten bir projeydi.

Dünyanın neresine koyarsanız,

hangi ölçülerle bakarsanız mega

bir projeydi bu ve Tekfen tek

başına yaptı. 300 km’ye yakın üç

şeritli bir otoyolu hangi ülkeye

koyarsanız, hangi müteahhit bunu

yaparsa, bu onun için çok büyük

bir başarıdır. Bu da Tekfen’in

büyümesine çok büyük katkıda

bulundu. İki milyar dolarlık bir

proje yapıyorsunuz, aylık istihkakı

40-50 milyon dolar; o sırada bir

proje geliyor, diyelim ki bir rafineri

büyütme projesi, bir bakıyorsunuz

projenin tamamı 40 milyon dolar.

Biriyle iki yıl uğraşacaksınız, öbür

tarafta bir aylık istihkakınız 40

milyon dolar. O zaman, eskiden

peşinden koşacağımız bir projeye

şimdi acaba teklif vermesek mi

diye düşünebiliyor veya çok daha

rahatlıkla hayır diyebiliyoruz. Böyle

devirlerimiz oluyor, inşallah bu

devirler bu sefer çok uzun sürer.

Osman Birgili

Dünyanın neresine koyarsanız, hangi ölçülerle bakarsanız

mega bir projeydi bu ve Tekfen tek başına yaptı.