Yaslanmadan Buyumek

120

Tekfen İnşaat Grubu’nun yardımcı aktörleri:

Derince ve Ceyhan tesisleri

Tekfen İnşaat’ın özellikle 1960’lı yılların ikinci yarısından itibaren

giderek sanayi yapılarına, boru hatlarına ve petrokimya tesisle-

rine yönelmesi, doğal olarak ağır çelik üretim ve montaj işlerini

de beraberinde getirmişti. İnşa edilen tesislerde kullanılacak

aksamların üretimi, o yıllarda Türkiye’de başka şekilde temin

edilmesi mümkün olmayan derin bir mühendislik bilgisi ve uz-

manlık gerektiriyordu. O güne kadar hemen hep yabancı firmalar

yoluyla karşılanan bu ihtiyacın Tekfen çatısı altında giderilmesi,

uzun vadeli hedefler açısından stratejik bir karardı. Çünkü Tekfen

İnşaat’ın daha büyük projelerde kendi ayakları üzerinde bağımsız

hareket edebilmesi, tümüyle kendi mühendislik ve üretim yete-

neklerini artırmasına bağlıydı.

Bu amaçla 1970 yılında, Kocaeli’nde, Derince limanı yakınlarında

satın alınan bir arazi üzerinde Tekfen İmalat ve Mühendislik A.Ş.

(Timaş) kuruldu. Firma, uluslararası standartlara uygun olarak,

genellikle petrol rafinerileri, petrokimya, gübre ve kimya sana-

yilerine hitap eden ağır çelik işlerinin hem mühendislik, hem de

üretim ve montajını yapacak şekilde konumlandırılmıştı. 6.000

metrekare kapalı alanı olan fabrika, yılda 15.000 ton çelik işleye-

bilecek kapasiteye sahipti.

Tesis, özellikle basınçlı kaplar, kolon ve reaktörler, atmosferik

depolama tankları ve silolar, küresel tanklar, ısı eşanjörleri, kon-

denserler ve buharlaştırıcılar, havalı soğutucular, komple buhar

kazanları ve buhar santralleri, petrol rafinerileri ve petrokimya

tesisleri için fırınlar, sınai su tasfiye tesisleri, köprü vinçler, ka-

rayolu tankerleri ve sıvılaştırılmış gaz römorkları konularına yö-

nelmişti. Bunlardan yüksek basınçlı kaplar, Tekfen İnşaat’ın daha

önce bazı işlerde taşeron olarak hizmet verdiği Fransız Construc-

tions Métalliques de Provence firmasının, buhar santralleri ise

Deutsche Babcock & Wilcox firmasının lisansı ile üretiliyordu.

Mühendislik alanında verilen hizmetler ise boru hatları, pompa

istasyonları ve üretim tesisleri için fizibilite etütleri, proses ve di-

zayn mühendisliği ile inşaat mühendisliği konularını kapsıyordu.

Tekfen Holding Taahhüt Grubu’ndan sorumlu başkan yardımcı-

sı Ümit Özdemir, Timaş’ın kurulmasında yer olarak Derince’nin

seçilmesinin bir tesadüf olmadığını söylerken, firmanın bugüne

kadarki çalışmalarını şöyle özetliyor:

Tekfen İmalat ve Mühendislik A.Ş.’nin hizmete girdiği yıllarda

Tüpraş Rafinerisi genişleme aşamasındaydı. İzmit’te körfez bo-

yunca çok sayıda fabrika kuruluyordu ve bu fabrikaların ba-

sınçlı kap, proses ekipmanı, tank gibi ihtiyaçları vardı. Bu ihti-

yaçlara cevap verebilmek için kurulan Timaş, sahasında bir ilki

gerçekleştirdi; uluslararası standartlara uygun olarak, petrol

ve gaz endüstrisi ile gübre endüstrisinin ihtiyacı olan çok önemli

ekipmanları imal etti, kendi kendine yetti ve bu gibi yatırımlar

bittikten sonra dış pazara açıldı. Bugün İran, Suriye, Lübnan,

Libya gibi ülkelere rafineri ekipmanı ve basınçlı kap satıyor.

Türkiye piyasasında önemli bir alıcısı olan, çok ciddi çalışan ve

uluslararası standartlara göre iş yapan bir teşkilat. Timaş’ın

başka bir özelliği, bizim yaptığımız tank çiftliklerinin hem pro-

jelendirmesini, hem de imalatını üstlenmesi. Yaklaşık her sene

ortalama 5 milyon dolar cirosu, 80 çalışanı var. Tekfen’in önemli

kardeş kuruluşlarından biri.

Tekfen bünyesinde, benzer bir şekilde, çelik yapıların üretiminde

uzmanlaşmış bir diğer girişim ise Ceyhan İmalat Atölyesi. Bugün

8.500 metrekarelik bir kapalı alana ve aylık 1.000 ton planlanmış

kapasiteye sahip olan tesis, 1975 yılında, o sıralarda inşaatına ye-

ni başlanmış olan Toros Gübre fabrikasının ve Botaş’ın bölgede-

ki çeşitli projelerinin ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulmuştu.

Bugüne oranla çok daha küçük ölçekteki tesis, Tekfen İnşaat’ın

kendi bünyesindeydi. Tesis, bölgedeki faaliyetlerin büyük oran-

da artması üzerine 1993 yılında yeni satın alınan arazi üzerinde

yeni bir üretim alanının inşa edilmesiyle daha da geliştirilmişti.

Ayrıca modern makinelerle donatılan tesisin hizmete açıldıktan

sonra yaptığı ilk önemli iş, Tekfen İnşaat tarafından gerçekleşti-

rilen TAG Otoyolu’ndaki köprü ve viyadüklerin çelik aksamlarını

üretmek olmuştu.