Topraga Dusen Bereket

anda bile başka hiçbir firmanın ce-

saret edemeyeceği bir şeyi başardı-

ğını söylüyordu:

Bütün Türkiye’de kocaman depo-

ları üç ayda, hemen “tak tak tak”

yerine koydular. Nasıl bizi beş da-

kikada buldularsa, birkaç ayda

da depoları yaptılar.

Liberasyondan sonra kısa süre için-

de son derece aktif bir şekilde ça-

lışmaya başlayan Toros Pazarla-

ma, 1987 Faaliyet Raporu’na göre

Toros’un kendi tesislerinde üreti-

len gübrenin yanı sıra hem yurt-

dışından, hem de yurtiçinden bü-

yük miktarlarda temin edilen güb-

releri satışa sunarak 1987 yılında

1.718.248 ton gübre satışı gerçekleş-

tirmiş ve bu satışlar sonucunda 216

milyar TL ciro elde etmişti. Şirket,

böylece iç pazarda %35,3 ile sektör-

deki en büyük pazar payına sahip

şirket konumuna gelmişti.

1987 yılında mevcut stoklara ek ola-

rak temin edilen gübrenin tür ve

kaynakları şu şekildeydi:

Toros Gübre’nin ithal yoluyla ya da

diğer üreticilerden temin ettiği dök-

me gübreleri pazara sunmak için

kullandığı yöntem de gübre piya-

sası için tümüyle yeni ve alışılma-

dıktı. Deniz yoluyla getirilen gübre-

nin torbalanması için 1987 başların-

da Ceyhan’a ve İzmir Limanı’na iki

adet seyyar torbalama tesisi yerleşti-

rilmiş, böylece liman alanına boşal-

tılan gübrenin doğrudan torbalanıp

sevkedilmeye hazır hale getirildiği

hareketli bir sistem kurulmuştu. Bu

sistemin etkili bir şekilde çalışması

üzerine 1987 yılı içinde 4 adet sey-

yar torbalama makinesi daha ithal

edilmiş ve böylece ünitelerin sayı-

Temin şekli

Ton

Üretim (Kompoze, DAP)

538.914

İthalat (Kompoze, DAP, AS, CAN, Üre, Potasyum Sülfat ve TSP)

922.945

İç pazardan alım (CAN, Üre, TSP)

100.828

Toplam

1.562.687

FEYYAZ BERKER

Tekfen Holding Kurucu Ortağı

Toros gün geçtikçe büyüyor. Bir numara kendi sektöründe. Çok güçlü bir altyapı-

ya sahip. Mesela Türkiye çapında bir depo sistemi var. Yani çiftçi, gübresini istedi-

ği anda, her bölgeden anında alabiliyor. Çünkü mevsimsel bir ürün bu. Başkaları alıp

nakledeceğim, götüreceğim diyene kadar mevsim geçiyor. Bizde ise o mevsimin ihti-

yacı anında depolardan karşılanıyor. Bu bir yatırım, altyapı. Gücümüzün anahtarı ora-

larda. Bizi tercih etmelerinin sebeplerinden biri bu. Eğer sen bu altyapıyı yapmazsan

devamlı iş yapamazsın.

ERHAN ÖNER

Tekfen Grup Şirketler Başkanı

Bize 3-5 ay evvelinden gübre sektörünün libere edileceği bilgileri gelmeye başlamış-

tı. Biz orada çok hızlı hareket ettik. Liberalleşme olur olmaz Türkiye’nin 7 bölgesinde

depo kurup, bölge teşkilatı oluşturan tek gübre üreticisi biz olduk. Hâlâ birçok gübre

şirketinin bizimki gibi bir bölgesel teşkilatı yoktur. Kararın açıklanmasıyla birlikte he-

pimiz seferber olduk. O zaman Nazmi Civan genel sekreter. Dedik ki “Sen şu bölge-

ye git, arsa bak, potansiyel bayileri bul.” İhsan Bey vardı, ona dedik ki “Sen şu bölge-

ye git.” Arkadaşlar dağıldılar ve 3-5 arsa buldular her yörede. Ben ondan sonra on-

larla dolaşıp karar verdim, “Onu al, bunu al.” Aynı zamanda prefabrik depolar sipa-

riş ettik. Bir sene içinde bütün bölgelerde depolarımızla hizmet vermeye başladık. Bu

bize tabii ki gübre sektöründe lig atlattı. Tabii finansman zor, teknik imkânlar zor. Fa-

kat çok anlayışlı bir yönetim kurulu. Yönetim kuruluna gidiyoruz, diyoruz ki “Müsaa-

de edin, iki tane seyyar paketleme makinesi alalım.” “Tamam,” diyorlar. İkinci ay gidi-

yoruz, “İki tane aldık. Bize müsaade iki tane daha alalım.” Böylece altı tane seyyar pa-

ketleme tesisi aldık. O tesisleri limanlara kuruyoruz, gelen malı orada paketleyip anın-

da sevk ediyoruz. O sene bütün teşkilat yollarda. Ben, Esin Hanım, rahmetli Aykut, di-

ğer arkadaşlar... Fabrikadaki arkadaşlardan biri o makinenin başında, biri bu makine-

nin başında. Müthiş bir tecrübeydi.

Bölgesel depoların inşa

edilmesiyle 1988 yılında

Toros Gübre’nin toplam

depolama kapasitesi 386

bin tona ulaştı. Bu yatırım,

satışların mevsimsel

olması nedeniyle büyük

sıkışıklıkların yaşandığı

sektörde Toros’a büyük bir

farklılık kazandırdı. Toros,

depolar sayesinde her

ürünü her mevsimde temin

edebilecek bir altyapıya

kavuştu.