39 / 56
T
arih, Şanlıurfa’nın yaklaşık 22 km
kuzeydoğusunda, Örencik Köyü
yakınlarındaki Göbeklitepe’de ye-
niden yazılıyor. Dünyanın bilinen en eski
tapınağına ev sahipliği yapan bu arkeo-
lojik höyükte elde edilen bulgular, aynı
zamanda tarihte ilk tarım faaliyetinin de
burada başladığını gösteriyor. 14 yıldan
bu yana Göbeklitepe’deki kazılara başkan-
lık eden Alman arkeolog Klaus Schmidt,
buranın tarih kitaplarını değiştirecek ka-
dar önemli bir buluş olduğunu söylüyor.
Schmidt’e göre 11 bin 500 yıl öncesine ait
kalıntılar, Göbeklitepe’nin yerleşik hayata
geçişin ilk merkezi olduğunu gösteriyor.
Göbeklitepe’de keşfedilen tapınak, İngiliz-
lerin gurur kaynağı olan Stonehenge’den
7 bin 500, Mısır piramitlerinden ise 6 bin
yıl daha eski. Keşif, arkeoloji dünyasında
büyük fırtınalar kopardı. Kazıyı gerçekleş-
tiren uzmanlara göre Göbeklitepe, tarihte
yaşanan ilk ve en büyük sosyal devrimin
kanıtı. Burası göçebe yaşayan avcı top-
lumların ilk kez yerleşik hayata geçip ta-
rım yapmaya başladıkları yer. Yapılan DNA
testleri, bulunan buğday tohumlarının
MÖ 9000 yılına ait olduğunu gösterdi.
Dolayısıyla Göbeklitepe, şu an itibariyle
açık farkla dünyada tarımın başladığı ilk
yer kabul ediliyor.
TARIMIN DOĞDUĞU YER:
GÖBEKLİTEPE
39