48 / 104
47
2.2.1.4. Atmosfer Bile imi (CO
2
Konsantrasyonu)
Açıkta yapılan yeti tiricili e oranla sera artlarında havada bulunan CO
2
konsantrasyonu nisbeten daha fazladır. Bunun bir nedeni sera havalanması ile ilgili oldu u
kadar sera toprak artlarında kullanılan yo un hayvan gübresinin ayrı masından açı a çıkan
CO
2
miktarı da etkilidir. Örtü altında yapılan yeti tiricilikte ortamın CO
2
konsantrasyonunun
arttırılması durumunda bitkilerin ı ık ihtiyacı artmaktadır. Bitkinin yüksek CO
2
konsantrasyonunda fazla fotosentez yapması sonucu ürün miktarında belirgin artı olur.
Seralarda CO
2
konsantrasyonu yükseltilirken ı ık ve sıcaklı ın da ayarlanması gerekmektedir.
Bu konu özellikle topraksız ortam tekni inde uygulanan CO
2
gübrelemesi kısmında geni bir
ekilde verilmi tir.
Sera artlarında topra ın üst kısmındaki havanın bile iminin yanında topra ın gaz
fazının miktarı ve bile iminin de bitki geli mesi üzerine etkisi vardır. Özellikle iyi yanmamı
hayvan gübresi kullanımında organik maddenin ayrı ması sonucu toprak havasının CO
2
konsantrasyonu arttı ı gibi mikroorganizma faaliyetinin yönüne göre istenmeyen NH
3
ve CH
4
gibi gazlar da olu abilir. Bunun yanında açıktaki artlar gibi sera artlarında toprak
havalanmasını sa layan toprak i leme i lemlerinin yapılmayı ı toprak havasının oksijen
miktarının azalmasına neden olmaktadır. Bazı seraların odun veya kömür sobaları ile
ısıtılmaya çalı ılması ve bazı baca gazlarının sera havasına karı ması, sera havasındaki CO
2
,
CO ve SO
2
miktarını arttırabilmekte ve bitkilerin zarar görmesine neden olabilmektedir.
2.3. Toprak Faktörleri
Gübrelemeyi etkileyen faktörlerin ba ında toprak özellikleri gelmektedir. Üretim
yapılan topra ın veya toprak yerine kullanılan materyallerin (organik-inorganik) özelliklerinin
bilinmesi, birim alana verilmesi gereken besin elementi miktarına oldu u kadar, bu besin
elementini ihtiva eden gübrelerin hangi formda olması gerekti i, uygulama ekli ve zamanı
hakkında da karar vermeye yarar. Topra ın bazı özelliklerinin sera bitkilerinin iste ine uygun
olmaması durumunda bu özelliklerin bitkinin iste ine göre düzeltilmesi için gerekli bilgiler
toprak analizleri yolu ile elde edilmektedir. Topraksız ortam tekni inde de kullanılacak
materyallerin ve su kültüründe kullanılacak sulama suyunun özelliklerinin analiz yapılarak
belirlenmesi gerekmektedir. Sera yeti tiricili inde ister toprak ve isterse topraksız ortam
tekni inde kullanılan materyallerin fiziksel ve kimyasal özellikleri ile gübreleme arasında sıkı
ili kiler mevcuttur. Bu faktörlere genel anlamda toprak faktörleri adı verilir ve bunlar a a ıda
maddeler halinde verilmi tir. Bu toprak özellikleri geni bir ekilde ayrı ayrı incelenerek
gübreleme ile ili kileri verilecektir.
•
Toprak Reaksiyonu (pH)
•
Toprak Tuzlulu u (EC)
•
Toprak Bünyesi (Kum-Mil-Silt ve Kil %’si)
•
Toprak Kireci (CaCO
3
)
•
Toprak Organik Maddesi (% OM)
•
Topra ın Katyon De i im Kapasitesi (KDK)
•
Topra ın Besin Maddeleri
•
Toprakta Besin Maddeleri Arasındaki li kiler (Antagonistik-Sinergitik)
2.3.1. Toprak Reaksiyonu
Topra ın verimlili ine ve bitkisel üretimin ba arılı olup olmamasını belirleyen en
önemli faktör topra ın pH de eridir. Topraktaki hidrojen iyonu (H)
+
konsantrasyonu pH