2 / 104
1
SERA YET T R C L NDE KULLANI
I
LACAK GÜBRELER
1.
.
G R
Tüm dünyada oldu u gibi özellikle ülkemizde son yıllarda örtü altında yapılan
yeti tiricilik hızla geli me göstermi ve örtü altında yapılan yeti tiricilik üç yüz bin dekar
alana ula mı tır. Sera artlarında modern tarım tekniklerini kullanarak üretim yapanların ana
amacı birim alandan fazla miktarda ve kaliteli ürünü pazar de eri en yüksek oldu u dönemde
elde etmektir. Bu amaca ula mada yeti tirme tekniklerinin ve bitki koruma uygulamalarının
yanında sulama ile birlikte dengeli gübre kullanımının önemi çok büyüktür. Sera bitkilerinin
gübrelenmesinde özellikle sera ve örtü altında yeti tiricili i yapılan sebzeler ve bazı süs
bitkileri ile çilek ve kavun yeti tiricili inde gübrelemenin temel ilkelerine yer verilecektir.
Son yıllarda sera artlarında yapılan muz, üzüm ve di er meyve a aç yeti tiricili ine ayrı bir
yayında yer verilecektir. Bu yayında sebzelerin özel gübrelenmesi kısmında açıkta yapılan
yeti tiricilik ile ilgili bazı gübreleme önerilerine de yer verilmi tir.
1.
.
1.
.
Sera Bi
i
t
t
ki
i
l
l
eri
i
ni
i
n Üret
t
i
i
mi
i
nde Gübrel
l
emeni
i
n Önemi
i
Bölgenin olumsuz ekolojik artlarının etkisinin azaltmak amacı ile örtü altında (alçak
tünel, tünel, sera) yapılan yeti tiricilikte, açıktaki artlarda yapılan yeti tiricilikte oldu u gibi
bitkiler geli meleri için geli me ortamından birçok element alırlar. Bunların sayısı 74
kadardır. (Haliova, 1996). Bu miktar elementin ancak bir kısmı (20 kadar) mutlak gerekli
bitki besin elementidir (Mengel ve Kirkby, 1987; Bergman, 1992; Marschner, 1995).
Mutlak gerekli bitki besin elementlerinin bitkide bulunu miktarları veya bitki
bünyesindeki i levleri dikkate alınarak birçok ara tırıcı tarafından “Makro” ve “Mikro”
element tanımlaması ile sınıflandırılmaktadır. Bu bitki besin elementlerinden karbon (C),
oksijen (O), hidrojen (H), azot(N), fosfor (P), potasyum (K), kalsiyum (Ca), magnezyum
(Mg) ve kükürt (S) makro element, demir (Fe) mangan (Mn), çinko (Zn), bakır (Cu), bor (B),
molibden (Mo), klor (Cl), kobalt (Co) ve silisyum (Si) mikro element olarak tanımlanmı tır.
Bitkiler ihtiyaç duydukları bu makro ve mikro besin elementlerini geli me ortamından kökleri
ile alabildikleri gibi, toprak üstü organları olan yaprak, dal-sürgün ve gövdeleri ile de
alabilmektedirler. Bitki besin elementlerinin büyük bir kısmı kökleri vasıtası ile kök geli me
ortamından alınmaktadır. Makro ve mikro besin elementlerinin alını formları ve yerleri
Çizelge 1’de verilmi tir (Mengel ve Kirkby, 1987; Schroeder, 1984).