

TOROS TARIM > Çiftçi Dostu > Gübreleme Önerileri > Zeytinde Dengeli Gübreleme
Tablo-6 : Tesis gübrelenmesinde 50-60 cm toprak tabakası için kullanılması gereken gübre miktarları (1000 m 2 )
Toprağın % Kireç Durumu
Kg gübre/dekar
Az Kireçli
Orta Kireçli
Çok Kireçli
Triple Süperfosfat
50-60
70-80
90-100
Toprağın Bünye Durumu
Hafif (Kumral)
Orta (Tın)
Ağır (Killi)
Potasyum Sülfat
60-70
40-50
20-30
Magnezyum Sülfat
30-40
20-30
-
Çinko Sülfat
5-6
4-5
3-4
elementleri arasındaki zıt ilişkiler nedeni ile bitkilerin yapraklarında besin elementi noksanlık belirtileri görülebilmektedir.Toprak analizleri sonucunda sadece bitki besin elementi
miktarının tayini yeterli gelmeyip, özellikle toprak alkali elementleri dediğimiz K, Na, Ca ve Mg gibi elementlerin baz doymuşluk % si içindeki paylarını ve besin element oranlarını
(K/Mg, K/Ca gibi) hesaplamak gerekir.Özellikle çok yıllık bitkilerde sadece toprak analizleri yeterli gelmeyip yaprakların analiz edilerek bitkinin iyi beslenip beslenmediği kontrol
edilmelidir. Zeytinde besin elementi yetersizlikleri ve dengesizliklerine ait bilgiler, yaprak örneği alınması hakkında bilgiler ayrı bölüm halinde daha sonra verilecektir.
3. ZEYTİN AĞAÇLARINDA GÜBRELEME
Zeytin ağaçlarında gübreleme beş ayrı kısım halinde incelenecektir.
- Tesis gübrelemesi
- Fidan çağı ve genç zeytin ağaçlarında gübreleme
- Tam verime yatmış ağaçlarda gübreleme
- Yaşlı ağaçlarda gençleştirme budaması sonrası gübreleme
- Yapraktan gübreleme
Gübreleme özellikle tam verime yatmış ağaçlarda (yağlık, sofralık ve salamuralık çeşitler) ağaç başına alınan ürün miktarı, bölgenin yağış durumu ve sulama (tava-damla
sistemi) dikkate alınarak gübreleme yöntemleri verilecektir.
3.1. Tesis Gübrelemesi
Bir yörede yeni zeytinlik tesis edilecek ise bölgenin özellikle sıcaklık, ortalama yağış miktarına ve yağış dağılımına ait bilgilere göre zeytinlik tesis etmekte yarar vardır.Sulama
yapılması düşünülüyorsa su kalitesi ve sulama suyu debisi bilinmelidir. Kullanılacak çeşit ve zeytinde kök derinliği dikkate alınarak zeytinlik tesisinden önce toprağın özelliklerine
göre profil örneği alınmalı ve analiz yapılmalıdır.Buna ilave olarak gübre tavsiyesi amacı ile 0-30 ve 30-60 cm derinliklerden karma toprak örneği alıp analiz yaptırarak tesis
gübrelemesi için gerekli öneriler alınmalıdır.
Profil toprak örneklerinin (toprağın katman derinliklerine göre farklı derinliklerden) analiz sonuçları ile zeytin ağacının tam verim çağında ulaşabileceği kök derinliğindeki toprağın
verimlilik durumu hakkında bilgi sahibi olunarak ileride yaşanabilecek problemler önceden bilinmiş olur.Karma toprak örneği analiz sonuçlarına göre tesis gübrelemesinin
yanında organik gübreleme (yeşil gübreleme) hakkında program yapmak mümkün olur.
Tesis gübrelemesinde zeytinin kök sistemini iyi geliştiren fosfor ve bunun yanında potasyumlu gübreler esas alınır. Toprak çok kumsal yapıya sahip ise toprakta yeterli düzeyde
magnezyum bulunmayacağı için magnezyumlu gübreler de tesis gübresi olarak kullanılabilir.Ülkemizde yapılan çalışmalarda topraklarımızın büyük çoğunluğunda mikro element
olarak çinkonun ve zeytine özgü olarak bor ‘unda bazı yörelerde yetersiz olduğu olduğu belirlenmiştir. Toprak pH değerine ve toprakta çinko miktarına bağlı olarak gerekse fidan
dikiminden önce tesis gübresi olarak çinkolu gübrede kullanılabilir.Tesis gübrelemesinde dikkat edilecek husus toprağın kireç ve pH değerine göre fosforlu gübre, toprağın % kil
ve yarayışlı potasyum ve magnezyum miktarına göre de potasyumlu ve magnezyumlu gübre kullanmak gerekir. Toprağın pH değeri istenilen seviyenin üstünde ise kükürt ile pH
düşürme işlemi,toprağın pH değeri çok düşük ise kireçleme(dolomit) ile toprağın pH değerinin yükseltilmesi gerekir. Tesis gübrelemesinin diğer bir nedeni de bitki besin
elementlerinin toprak derinliğine doğru yağış ve sulama ile hareket kabiliyetlerinin farklı oluşudur.Toprakta yavaş hareket eden besin elementlerinin derinlere doğru inme
mesafeleri (bir yılda) aşağıda verilmiştir. Şekil-8
Tesis gübrelemesinde toprağın pH değerinin düzeltilmesinde belirtildiği gibi toprak kalınlığı olarak 30-40 cm lik toprak tabakası dikkate
alınmalıdır.Buduruma göre tesis
gübrelemesinde 1000 m 2 lik bir alana verilmesi gereken gübre miktarları tablo- de verilmiştir. Fosforlu gübre olarak Triple süperfosfat (veya içinde azot bulunmasına rağmen
DAP), potasyumlu gübre olarak potasyum sülfat, magnezyum için magnezyum sulfat (MgSO
4
7 H
2
O) ve çinko için çinko sulfat (ZnSO
4
7 H
2
O) kullanılmalıdır. Bu gübrelerin
yerine TOROS TARIM'IN, geliştirdiği süper gold 10:20:20’de kullanılabilir.
Yukarıda ortalama değerler olarak verilen gübre miktarları toprak analiz sonuçlarına göre değiştirilebilir.Önerilen miktarlar serpme usulü uygulama içindir.Bant usulü uygulamada
miktarlar %20-30 düzeyinde azaltılarak uygulanabilir.Yukarıda önerilen tesis gübrelemesi yapılmayacak ise fidan dikim çukurları içine toprak analizine göre mutlaka mineral
gübre ilave edildikten sonra dikim yapılmalıdır.Bugün için ülkemizde fidan dikim çukurları içine verilebilecek gübre olarak yukarıda tesis gübresinde verilenlere ilave TOROS
GÜBRE tarafından zeytin ve meyve ağaçları için geliştirilmiş olan SÜPERGOLD 10-20-20+6 S +1 Zn kompoze gübresi uygun nitelikte bir dikim çukuru gübresidir.Yukarıda tesis