

78
Üreticiler tarafında ise gübre pazar-
lamasının serbest bırakılmasının pa-
zarda yarattığı belirsizlik nedeniyle
kapasite kullanımında geçici bir dü-
şüş olmakla birlikte, piyasa kendini
hızla toparlamış ve korkulduğu gibi
herhangi bir olumsuzluk yaşanma-
mıştı. Nitekim Toros Gübre Genel
Müdür Yardımcısı Sezai Bayraktar’a
göre liberasyon sonrasında 1986’nın
ikinci yarısı pazarlamada yeni görev
alan kuruluşlar için pazarı ve siste-
mi tanıma dönemi olarak geçmiş,
birçoklarının beklediğinin aksine,
1986 yılının ikinci yarısında güb-
re tüketimi azalmamış, tam tersine
bir önceki yılın aynı dönemine göre
%5,5 oranında artmıştı.
11
Toros Gübre ise bu tabloda değişik-
liğe en hızlı ayak uyduran, hatta he-
nüz kararname yayımlanmadan pro-
aktif bir şekilde kendini yeni orta-
ma hazırlayan tek şirket görünü-
mündeydi. “Muhtemel pazarlama
alanlarının tespiti ve pazarlama or-
ganizasyonu oluşturulmasına” yöne-
lik çalışmalar en az iki yıldır sürdü-
rüldüğünden, yeni döneme yönelik
yol haritası çoktan belirlenmişti.
12
Bu çerçevede pazarlama faaliyetle-
rinin ayrı bir bünyede sürdürülme-
sine karar verilmiş ve bu amaçla
–kararnameden çok önce– 4 Nisan
1986 tarihinde Toros Gübre ve Zi-
rai İlaç Pazarlama A.Ş. kurulmuştu.
Aynı dönemde hızlı bir şekilde böl-
ge müdürlüklerinin oluşturulması-
na da başlanmıştı. Bölgelerde satış
kadrolarının yanında ziraat mühen-
disleri de istihdam ediliyordu.
13
Toros Gübre, mevzuat değişikliğinin
getirdiği avantajları hemen devreye
sokmuş ve 1986 yılı içinde yurtdı-
şından ilk gübre ithalatını gerçekleş-
tirerek yeni kurulan pazarlama şir-
keti üzerinden satışa sunmuştu. Şir-
ketin bu noktada izlemeye başladığı
strateji, kendi üretimi dışındaki güb-
releri de yurtdışından –ve hatta kimi
zaman yurtiçindeki diğer üreticiler-
den– temin ederek ürün yelpazesini
genişletmek ve yaygın dağıtım-satış
ağıyla çiftçilere ihtiyaç duydukları
her çeşit gübreyi sunabilmekti. Libe-
rasyonun olanak sağladığı bu strate-
ji, aynı zamanda Toros’un önemli bir
farkını daha ortaya çıkarıyordu: To-
ros Gübre, sadece daha fazla gübre
üretmeyi hedefleyen bir sanayi ku-
ruluşu değil, aynı zamanda müşteri-
lerinin ihtiyaç ve beklentilerini dik-
kate alarak buna uygun çözümler
geliştiren hizmet odaklı bir şirketti.
Geniş bir bayi ağıyla gübreyi çiftçi-
nin ayağına kadar götürmek, ücret-
siz toprak analizi yapmak, çiftçile-
rin eğitimine yönelik etkinlikler dü-
zenlemek, broşür ve el ilanı gibi bil-
gilendirici yayınlar hazırlamak, To-
ros Gübre’nin bu hizmet anlayışının
TOROS GÜBRE, DEĞİŞİME EN HIZLI AYAK UYDURAN,
HATTA KARARNAMEDEN ÖNCE PROAKTİF OLARAK
KENDİNİ YENİ ORTAMA HAZIRLAYAN TEK ŞİRKETTİ.