

74
24 Şubat 1984
Sayın Başbakanım,
1981 yılı Mayıs ayında tarafınızdan açılışı yapılmış olan To-
ros Gübre ve Kimya Endüstrisi, Ceyhan Kompoze Gübre
fabrikamız, işletmesinin 3. Yılında %92 gibi yüksek bir kapa-
site kullanımına erişerek, 1983 yılında 300.000 ton kompoze
gübre üretmiş, bunun 4.000 tonunu Suudi Arabistan’a ihraç
etmiş, bilahare ihracına izin verilmediği için bakiye tüm üre-
timini Zirai Donatım Kurumu’na teslim etmiştir.
Tesislerimizin bulunduğu sahanın önemine ve tesisimi-
zin gübre üretimi dışında terminalcilik potansiyeline bina-
en, açılış sırasında işar buyurduğunuz vechile, bu konuda
geçtiğimiz yıl içinde takriben 1 milyar liralık yatırımı yapıla-
rak transit boşaltma, depolama ve yükleme hizmetleri yapıl-
maya başlanmış, 1984 yılında Irak’ın Türkiye üzerinden pa-
zarladığı petrol ürünlerinin (fueloil, gasoil, nafta) bir milyon
tonu ile kükürtün tamamı (250.000 ton) tesislerimize depo-
lanıp ihraç edilecek ve memleketimize bu hizmetler dolayı-
sıyla 5 milyon dolar döviz kazandırılacaktır.
Ayrıca DAP gübresine gün geçtikçe artan ihtiyacı karşıla-
mak, ithalatı durdurmak gayesi ile takriben 8 milyar TL’ye
mal olacak yeni bir gübre fabrikası için teşvik belgesi alın-
mış, 8 milyon dolarlık dış kredi için Banco Arabe Espanol
(ARESBANK) ve müteahhit firma ile anlaşmalar imzalanmış,
yatırım sahada bilfiil başlamıştır.
1983 yılı içinde geçici fiyatlarla 14 milyar TL’lik mal Donatım’a
teslim edilmiş, Donatım’dan olan alacaklarımız artarak takri-
ben 6 milyar TL seviyesine ulaşmıştır. Şu anda Donatım’dan
6 milyarlık alacağımıza karşılık, fabrikayı inkitasız çalıştır-
mak, hammadde satıcılarına karşı ödemeleri zamanında ya-
parak hem memleketimizin hem de şirketimizin itibarını ko-
rumak için 5 milyar liralık kredi kullanmaktayız. Borçlarımı-
za %60 civarı faiz öderken alacaklarımıza %40 faiz almamız
nedeniyle yılda takriben 1 milyar liralık ekstra bir faiz yükü-
ne duçar olmaktayız.
Sayın Başbakanım, yukarıda izah etmeye çalıştığım şart-
lar tahtında, yok denecek kadar az bir bilanço kârı ile 1983
senesini kapatmakla karşı karşıya olduğumuzu, bunun iş-
letmecilik ve yatırımcılık şevklerimizi kırarak, bizleri uyku-
suz gecelere götürmesinin yanında, gübre fiyatlarının ma-
kul bir şekilde tespit edilmediği takdirde, fabrikamız üretim
faaliyetlerini istemeyerek durdurmak durumuyla karşı kar-
şıya kalacaktır.
Sayın Başbakanım, takdir edersiniz ki, bunca emek ve uğ-
raşıdan sonra ne gayemiz ne de gönlümüz memlekete hiz-
met için kurduğumuz ve iftihar ettiğimiz böyle müstesna bir
fabrikayı durmuş görmekte değildir.
Zat-i âlinizin Donatım’dan olan alacaklarımızın tasfiyesi ve
yatırımcılık ve işletmecilik faaliyetlerimizde bize eşit şartlar
altında rekabet prensipleri tahtında güvence verecek bir fi-
yat formülünün tatbik edilmesi hususunda bir çözüm yolu
bulunacağına inanarak bilgilerinize arz ederim.
Necati Akçağlılar
Toros Gübre ve Kimya Endüstrisi A.Ş.
İdare Meclisi Başkanı
Necati Akçağlılar’dan
Başbakan Turgut Özal’a Mektup