

137
Deposu’nun görevini üstlenmiş; tesi-
sin TCDD ağına demiryolu bağlantı-
sının olması, gübrenin karayolu sev-
kıyatına alternatif ve daha ekonomik
bir seçenek oluşturmuştu.
18
Ancak Erhan Öner’e göre Samsun
fabrikasının Toros’a katılmasının
üretim dışındaki esas katkısı, konu-
mu sayesinde grubun Karadeniz’e
açılmasını sağlamasıydı:
Samsun bir aşamadır. Ama Ak-
deniz Gübre kadar önemli değil-
dir. Onun önemi başka açıdandır.
Samsun, Karadeniz’de bizim için
sıçrama tahtasıdır. İleride Kara-
deniz Bölgesi’nde oluşacak aktivi-
teler için bir limandır, bir termi-
naldir. O bölgede Karadeniz’e açıl-
mak için benzer bir liman yoktur.
Karadeniz’den ithalatı kendi li-
manımızdan yapabilmek önemli-
dir.
19
KONSOLİDASYON
Toros’un, Samsun Gübre’yi de satın
almasıyla Türkiye’deki tarımsal sana-
yi sektörünün en büyük şirketi hali-
ne geldiği 2000’li yıllar, aynı zaman-
da şirketin yönetiminin de giderek
rafineleştiği ve büyüyen yapıya ce-
vap verecek şekilde yeniden düzen-
lendiği bir dönemi ifade ediyordu.
Esasen bu yöndeki çalışmalar ilk ola-
rak 2000 yılında,Toros’un halka açıl-
masına yönelik ön hazırlıklarla bir-
likte başlamıştı. Sermaye piyasasın-
dan kaynak yaratmak amacıyla 2000
yılının Eylül ayında başlatılan halka
arz çalışmaları çerçevesinde:
• Şirketin pazarlama ve satış faa-
liyetlerini sağlayan Toros Gübre
ve Zirai İlaç Pazarlama A.Ş.’nin
tümüyle Toros’a bağlı bir ortak-
lık haline getirilmesi için Tek-
fen Grubu şirketlerinde bulu-
nan hisseleri toplanmış ve Tarım
Kredi Kooperatifleri Merkez Bir-
liği bünyesindeki %15’lik kısmın
alınması için girişimlere başlan-
mış;
• Şirketin aktifinde yer alıp üre-
timle ilgisi olmayan gayrimen-
kullar (merkez ofis binası, loj-
manlar ve sosyal tesisler, bölge
depoları ve bazı arsalar) bağlı
ortaklık konumunda olan Toros
Uluslararası Nakliyat ve Denizci-
lik A.Ş.’ye nakdi sermaye olarak
devredilmiş;
• Şirketin aktifinde yer alan ve gay-
rifaal durumdaki Türk-Arap Güb-
re Sanayi A.Ş.’nin hisseleri, bağ-
lı ortaklık konumunda bulunan
Toros Terminal Servisleri A.Ş.’ye
ayni sermaye olarak devredilmiş;
• Toros Gübre ve Kimya Endüst-
risi A.Ş.’nin 1,2 milyar TL olan
ödenmiş sermayesi 22 Aralık
2000 tarihi itibariyle 6 milyar TL
artırılarak 7,2 milyar TL’ye çıka-
rılmıştı. Söz konusu sermaye ar-
tışı, şirketin iç kaynaklarından
karşılanmıştı.
Bu adımlarla birlikte, Toros Enerji
Elektrik Üretimi Otoprodüktör Gru-
bu A.Ş., Hazera-Toros Tohumculuk
A.Ş. ve Hishtill-Toros Fidecilik ve Sa-
nayi A.Ş. şirketlerinde de finansal
gücü artırıcı mahiyette sermaye ar-
tışları gerçekleştirilmişti. Ancak tüm
bu hazırlıklara rağmen mali piyasa
şartlarının giderek kötüleşmesi ne-
deniyle halka açılma prosedürü bek-
lemeye alınmıştı.
20
Diğer yandan 2000 yılında Tekfen
Holding’de yürütülen yeniden yapı-
lanma çalışmaları da Toros üzerin-
de doğrudan etkiler yaratmıştı. Tek-
fen Holding, grubun uzun vadeli ola-
rak sahiplendiği beş ana faaliyet ala-
nı çevresinde yeniden yapılandırı-
lırken, tarımla ilgili tüm faaliyetler
“Tekfen Tarımsal Sanayi Grubu” adı
altında tek bir çatı altında toplanmış
ve Esin Mete’ye bağlanmıştı. Tekfen
Holding şirketleri arasındaki çapra-
Samsun Gübre’nin satın
alınması Toros açısından hem
üretim, hem de lojistik katkısı
itibariyle önemli bir adımdı.
Tesis bünyesindeki terminal,
Toros için Karadeniz’e
açılmasını sağlayacak yeni
bir kapı anlamını taşıyordu
(solda).
2000 yılında Tekfen
Holding’de gerçekleştirilen
yeniden yapılanma
kapsamında tarımla ilgili tüm
faaliyetler “Tekfen Tarımsal
Sanayi Grubu” altında
toplanarak Esin Mete’ye
bağlandı (sağda).