

134
dileri ile yatırımların finansma-
nında kullanılan yabancı kaynak-
ların faiz giderlerine bağlı olarak
zarar etmektedir. Zararın azaltıl-
ması için önlemler alınmalıdır.
• Bu amaçla kapasite kullanımı
mutlaka artırılmalı, harcamalar-
da ise tasarruf sağlanmalıdır.
• Şirketin mevcut DAP üretim ka-
pasitesinin önemli bir kısmının
atıl kalmasının önüne geçilme-
li ve DAP gübresi ihtiyacı ithalat
yoluyla değil, üretim yoluyla kar-
şılanmalıdır.
12
Samsun Gübre Sanayi A.Ş.’nin özel-
leştirme çalışmalarına da, kamuya
ait diğer gübre fabrikalarında oldu-
ğu gibi 2000 yılında
başlanmıştı.An-
cak 31Ağustos tarihinde yapılan iha-
lenin ardından 29 Eylül’de gerçek-
leştirilen ikinci tur nihai pazarlık gö-
rüşmelerinde Özelleştirme İdaresi
Başkanlığı’nca açıklanan 80,8 mil-
yon dolarlık başlangıç fiyatı, işletme-
ye talip olan Samsun Ortak Girişim
Grubu, Türkiye Tarım Kredi Koope-
ratifleri ve Toros Gübre tarafından
gerçekçi bulunmayınca satış gerçek-
leşmemişti.
13
Samsun Gübre’nin satışı Aralık 2003
tarihinde yeniden gündeme gelmiş,
ancak bu kez de ihaleye katılan yatı-
rımcılar 50 milyon dolarlık başlangıç
tutarını yüksek bularak ihaleden çe-
ESİN METE
Toros Tarım Yönetim Kurulu Başkanı
Özelleştirme İdaresi devletin sahip olduğu gübre tesislerini özelleştirirken biz hep-
siyle ilgilendik. Çünkü biz Türkiye’de büyümek istiyoruz. Ama İGSAŞ ve Gemlik’in
özelleştirilmesinde Rekabet Kurulu, pazar payımızın çok yüksek olmasından dola-
yı, hâkimiyet kurmayalım diye bize onları vermedi. Bunlar olmayınca, dedik ki “Lojis-
tik açıdan, tesisin konumu açısından Samsun’la ilgilenmeliyiz.” Nihayet Özelleştirme
İdaresi’nin ihalesi neticesinde 2005 yılında Samsun’u aldık. Bugün aldığımıza da çok
memnunuz açıkçası. Orada verdiğimiz paranın üzerine bir miktar da ek yatırım yaptık,
çünkü çok bakımsız bir tesisti. Onu epey bir yoluna koyduk. Önümüze bir sürü bilin-
meyen ve pahalı iş çıktı. Bunların büyük bir kısmını halledebildik. Bir kısmını da bekli-
yoruz halletmek üzere. Ama yer olarak Karadeniz’de bir ayağımızın olması bence çok
iyi oldu. Lojistik açıdan tüm malı bir yerden çıkaracağımıza iki yerden çıkarıyoruz. Bir
de alternatif bir tesis oldu. Üstelik fosforik asit tesisleri de bize farklı bir boyut getirdi.
Orada ciddi bir terminal yatırımı yapmayı düşünüyoruz, ama hepsi aynı anda olmuyor.
Kamuya ait gübre
fabrikalarının özelleştirilmesi
sürecini yakından izleyen
Toros, 2005 yılında Samsun
Gübre’yi satın alarak gübre
sektöründeki liderliğini
daha da güçlendirdi. Devrin
tamamlanmasından sonra
büyük çaplı bir yenileme
programına alınan tesis,
iyileştirme çalışmalarının
tamamlanmasıyla 2006’da
üretime başladı.
kilmişlerdi.
14
Bunun üzerine 2004 ve
2005 yıllarında yeniden satışa çıkarı-
lan Samsun Gübre, nihayet 13 Mayıs
2005 tarihinde sonuçlanan ve 8 ya-
tırımcı firmanın katıldığı ihalede 41
milyon dolar bedelleToros Gübre’ye
satılacaktı.
15
İhale sonuçlandığında, fabrika yakla-
şık 15 aydır üretim yapmıyordu. Te-
sis, sadece 2004 yılında devlete 30
trilyonTL zarara yol açmıştı.
16
Tesisin
satın alınmasından sonra bir açıkla-
ma yapanToros Gübre yönetimi, böl-
ge ekonomisi için büyük önem taşı-
yan, ancak atıl durumdaki Samsun
Gübre’nin yeniden ekonomiye ka-
zandırılması ve istihdama katkıda
bulunması için en kısa zamanda bir
yenileme programının devreye alına-
cağını duyuruyordu. Gerçekten de 4
Temmuz 2005 tarihinde satış sözleş-
mesinin imzalanmasının hemen ar-
dından başlatılan iyileştirme çalış-
maları sonucunda ilk olarak Ocak
2006’da 300.000 ton/yıl kapasiteli
kompoze gübre ünitesi devreye alı-
nacak, ardından fosforik asit tesisi ve
DAP ünitesi de Nisan 2006 tarihi iti-
bariyle üretime başlayacaktı. Böyle-
ce Samsun Gübre, yaklaşık 11,6 mil-
yon YTL tutarında bakım ve yenile-
me yatırımı yapılarak, 28 ay sonunda
yeniden hayat bulacaktı.
17