14 / 72
Kireçlemede dikkat edilecek di er bir husus her yıl pH kontrolu yaparak kaç yılda bir
kireçleme yapılaca ının belirlenmesidir. Do ru kireçleme yapılması durumunda 3-5 yılda bir veya
daha uzun sürede kireçlemeyi tekrar etmek gerekebilir.
1.2.4 Toprak Bünyesi
Topra ın yapısını meydana getiren kum-mil(silt)-kil miktarlarının toprakta bulunu
oranlarına göre topra ın bünyesi olu ur. Meyve yeti tiricili inde su tutma ve havalanma özelli i iyi
kumlu Tın, milli tın ve tınlı bünyeli topraklar iyi kök geli mesi sa larlar. Fazla killi, çok su tutan
a ır bünyeli topraklarda kök geli mesi iyi olmayaca ı gibi, köklerin havalanması iyi olmaz. Meyve
türlerine göre toprak derinli i de i mekle birlikte ortalama 1–1,5 m derinlikte bir yapıya sahip
topraklar meyve yeti tiricili i için uygundur. Toprak bünyesi iyi olmasına ra men arazinin
topografik yapısı ve e imi de meyvecilik tesisine uygun olması gerekir. Topografik yapı nedeni ile
yapılacak arazi tesfiyesi ve teraslama i lerinde mümkün oldu u kadar derin hafriyattan kaçınmak
gerekir. Derin hafriyat yapılması durumunda olgunla mamı ham toprak tabakası üst katmanlara
çıkarak meyvecilik için uygun olmayan artlar meydana getirir.
Topra ın bünye özelli ine göre gübreleme yapmak gerekir. Toprak çok geçirgen yapıya
sahip ise özellikle tava usulü sulamalarda veya a ırı ya ı alan bölgelerde azot yıkanması meydana
gelebilir. Bu gibi yörelerde azotlu gübreleri 2–3 kısım halinde vermek gerekir. Killi topraklarda ve
kireçli topraklarda fosfor ve potasyum fiksasyonu olaca ı için bu gübreleri a açların taç iz
dü ümüne bant halinde vermek gerekir. Yeni meyve tesisinde ise fidan dikim çukurları açılmadan
önce topra ın kireç ve bünye durumuna göre fosforlu ve potasyumlu gübreler, gerekirse
magnezyumlu gübreler verilmelidir. Bu konuda bilgiler tesis gübrelemesinde verilecektir. Toprak
bünyesinin yanında topra ın belirli derinli inde su geçirgenli i az sert geçirimsiz killi tabaka
olabilir. Tesis kurmadan önce bu tabakaların bu konuda bir uzmana danı arak
parçalanması(kırılması) fidanların kök geli imine olumlu etkisi oldu u kadar, toprak havalanması
ve a ırı ya ı lardan biriken suyun drene olmasına yardımcı olur. Sert tabakanın kırılmaması
durumunda kökler bu tabakayı delip geçemeyece i için yukarı do ru kıvrılırlar.
1.2.5 Topra ın Organik Maddesi
Meyve bahçelerinde topra ın üst katmanında (0-25 cm) organik maddenin %2 veya daha
fazla olması toprak verimlili i bakımından önemlidir. Topra ın organik maddesi iki kaynaktan
kar ılanır. Birincisi hayvansal kaynaklı organik gübrelerin kullanılması, di eri ise iklim artları ve
yeti tirme tekni i uygun ise ye il gübreleme yapmak sureti iledir. Bu iki konu organik gübreler
kısmında detaylı olarak verilecektir.
Topra ın organik maddesinin toprakta ba lıca üç ana fiksasyonu mevcuttur. Birincisi
topra ın fiziksel özelliklerine, ikincisi topra ın kimyasal özelliklerine ve üçüncüsü ise topra ın
biyolojik canlılı ı(mikrobiyolojik aktivite) üzerine etkisidir. Hayvansal ve bitkisel kökenli organik
materyallerin (gübrelerin) topra a karı tırılması ile toprakta ya ayan mikroorganizmaların
(Bakteriler-Mantarlar-Aktinomisetler) enzimatik reaksiyonları sonucunda, organik maddenin ana
yapısını meydana getiren polisakkaritler, ligninler, proteinler ortam artlarına ba lı olarak
ayrı maya u rayıp toprakta ayrı ma oranı çok dü ük olan ve devamlılı ı olan humus adı verilen
bile i i meydana getirir ( ekil 5).