13 / 72
Topra ın pH de eri 6.5 veya 6.0 dan daha dü ük ise topra a kireçleme materyali
uygulamak sureti ile topra ın pH de eri meyvecilik yönünden en uygun pH de eri olan 6,5-7,5
arasına getirmek
gerekir.Bukonuda bir uzmana danı arak ve toprak analizi yaptırarak a a ıda
çizelge-4 ‘te verilmi kireçleme materyalini kullanmak gerekir.Kullanılacak kireçleme materyali ne
kadar ince ö ütülmü ve sarfiyatı ne kadar yüksek ise etkinli i o derece fazla olur.
Çizelge -4: Kireçle me materyallerinin etkinlik oranı ve suda çözünme oranı
smi
Kimyasal formülü
Nötralle tirme de eri
%
Suda
çözünme
oranı gr/ton su
Kireç
CaCO
3
100
15
Kalsiyum oksit
CaO
179
-
Kalsiyum hidroksit
Ca(OH)
2
136
1600
Dolomit
CaMg(CO
3
)
2
109
8
Kireçleme materyallerinin suda çözünme oranı çok dü ük ve yava tır. Örnek olarak 1 litre
suda 10–15 mg kalsiyum çözünebilir. Suda eriyerek (çözünerek) kireçten veya kireçleme
materyallerinden serbest iyon haline geçen kalsiyum (Ca
+2
) iyonu toprak kolloidlerine ba lı olarak
bulunur ve asitle meyi meydana getiren hidrojen(H) ile Alüminyum (Al) veya demir (Fe) ile yer
de i tirerek toprak pH de erinin nötrle mesini sa lar. Bu kimyasal reaksiyon a a ıda gösterilen
ekillerde gerçekle ebilir.
1-) CaCO
4
+ H
2
O Ca
+2
+ HCO
3
-1
+ OH
-1
H+1(asitle me yapan)
+ OH
-1
H
2
O
2-)
Al
Ca
Toprak
H
+ H
2
O + 2CaCO
3
Toprak Ca + 2CO
2
+ Al(OH)
3
H
H
H
H
çökelir
Kireçleme materyalinin topra a fidan dikimlerinden 2-3 ay kadar önce uygulanması gerekir.
Dekara uygulanacak kireçleme materyali miktarı sadece topra ın aktif ve potansiyel pH de erine
bakılmakla yeterli gelmez. Topra ın baz doygunlu u, katyon de i im kapasitesi, toprak bünyesi,
uygulama ekli(serpme-bant) ve pH de eri düzeltilecek toprak derinli i(kalınlı ı)önemidir.
Kireçleme ile toprak pH de erinin nötralle tirilmesi a a ıda belirtilen yararları sa lar.
—Dü ük pH ’da fazla çözünmü olan alüminyum ve manganın çözünürlü ünü azaltarak
toksik etkilerini önler.
—Dü ük pH de erlerinde alınamaz forma geçmi olan fosforun nötr artlarda
alınabilirli ini arttırır.
—Mikro elementlerin elveri lili ini arttırır.
—Azot fiksasyonu ve nitrifikasyonunu arttırır.
—Toprak bünyesini düzenler.