57 / 104
56
so uk olur. Bu ise tohumun çimlenmesini geciktirir. Topra ın rutubetli olması toprak
havasının azalmasına da neden olur. Tuzlu topraklarda mikroorganizma faaliyetlerinin
azalması nedeni ile organik maddenin ayrı ma derecesi ve oranı azalır. Toprakta tuzlulu un
yanında topra ın pH de eri de yüksek ise tuzlu ve alkalin artlar meydana gelir ki böyle böyle
toprakların ıslah edilmesi gerekir.
Örtü altında yapılan yeti tiricilikte yıl içinde ya an ya ı larla topraktan yıkanma ile
tuz elementlerinin topra ın alt katmanlarına do ru yıkanması olayı olmadı ı için yapılan
kültürel uygulamalarda topra ın tuzlulu unu arttırıcı uygulamalardan kaçınmak gerekir. Örtü
altı yeti tiricili inde tuzlulu un olu ması topra ın kendisinden kaynaklandı ı gibi (toprak
minerallerinden ve taban suyunun yüksek olması nedeni ile), uygulanan organik
gübrelemeden ve sulama suyunun kalitesinden(tuzlu) ileri gelmektedir. Bunların yanında tüm
mineral gübreler kimyasal yönden bir tuz karakterinden olması nedeni ile tuzluluk indeksleri
yüksek mineral gübre kullanımından kaçınılmalıdır. Bu konudaki bilgiler daha önceki
bölümlerde verilmi tir.
Toprakta tuzluluk, su ile doyurulmu toprakta veya belirli çözgenler le topraktan elde
edilmi süzükte elektriksel iletkenlik olarak ölçülür ve mmhos/cm 25 ºC olarak ifade edilir,
kısa ifade ekli ise (EC) eklindedir. Ülkemiz de oldu u gibi bazı ülkelerde EC de eri mikro
ohms olarakta ifade edilebilmektedir. (EC de erinin 1/1000) Ayrıca ,EC de eri ölçülen
topra ın tuzlulu u % eriyebilir toplam tuz olarak ta ifade edilebilmektedir. Bu iki ifade
ekline göre toprakların tuzluluk bakımından sınıflandırılmaları yapılmı tır. Çizelge 26’da
topra ın EC de erlerine göre sınıflandırılması verilmi tir.(Bernstein,1970)
Çizelge 26: Toprakta ölçülen EC de erine göre toprakların tuzluluk durumu.
Tuzluluk De eri
(EC)
Sınıflandırılması
Mmhos/cm 25ºC
0-2
Tuzluluk etkisi önemli de il
2-4
Tuzlulu a hassas bitkiler etkilenir.
4-8
Drenaj uygulaması yapılmalıdır.
8-16
Tuzlulu a çok dayanıklı bitki yeti ebilir.
>16
Drenaj ve arazi ıslahı yapıldıktan sonra bitkisel üretim yapılabilir.
Çizelge 27’ de ise toprakta ölçümü yapılan EC de erinin toprak bünyesine göre hesaplanan
toplam eriyebilir % tuz miktarı verilmi tir. Her iki tablodaki sınıflandırmalar geni çapta
kullanılmaktadır.
Çizelge 27. Topra ın eriyebilir toplam % tuz miktarına göre sınıflandırması
Sınıfı
% Toplam eriyebilir tuz
Tuzsuz
0–0.15
Az tuzlu
0.15–0.35
Orta tuzlu
0.35–0.65
Yüksek Tuzlu
>0.65