61 / 104
60
iSM
YAN Z NC R
Karboksil
R-C=O R-C=O
OH
O
-
H
+
Hidroksil
R-OH
R-
+
OH
-
Metoksil
R-OCH
3
R-OCH
-
2
H+
R
1
R
1
Karbonil
C=O
C
++
= O
-
R
2
R
2
Amino
R-NH
2
R-NH
-
H
+
yapısında bulunan azot(N) ve kükürt (S) ün bir kısmı da yine azot gazları veya SO2 halinde
atmosfere karı abilir. Organik maddenin yapısında bulunan di er besin elementleri(potasyum,
kalsiyum, ma nezyum, sodyum, demir, bakır, çinko, mangan, bor v.b) ise toprak ortamına
geçer. Bu besin elementleri bitkiler tarafından alınabilir formdadır. Bu duruma göre hümüs
meydana getiren organik maddenin iki özelli i var demektir. Birincisi son ayrı ma ürünü alan
toprak verimlili i üzerine olumlu etkisi bulunan ve devamlılık gösteren hümüs, di eri ise bir
kısmı parçalanma(olgunla ma-fermantasyon) esnasında kaybolsa bile bitkiyi besleyen
hümüsü kısmıdır. Topraklara organik gübre ilavesi genellikle besleme amacı ile verilmekle
birlikte kullanılan organik maddenin cins ve miktarına ba lı olarak organik gübreleme ile
önemli miktarda besin elementi topra a verilmektedir. Organik gübrelerin özellikleri
kısmında bu konu verilmi ti. Organik maddenin toprak verimlili i ve gübreleme üzerine
etkisini ba lıca üç kısım halinde incelemek mümkündür.
.
!
"
#
$%
& &
%
'
%
(
) $
* +
, "
EK L 18. Organik Maddenin yapısı