58 / 104
57
Hangi tip sınıflandırma olursa olsun toprakta EC de erinin bilinmesinin yanında
toprakta SAR de erinin (Sodyum Adsorbsiyon oranı) ve eriyebilir sodyum % sinin de
hesaplanması gerekir. Bu hesaplamalar yapıldıktan sonra
Topra ın tuzlulu u konusunda tam karara varılır. Toprak tuzlulu una kar ılık olarak
bitkilerin de tuzlulu a kar ı dirençleri(dayanıklılı ı) farklı olmaktadır. Toprakta EC de erinin
yükselmesi ile ürün miktarında önemli derecede kayıplar meydana gelmektedir.
Çizelge 28-Bazı sebzelerin Toprak tuzlulu una göre ürün kaybı (Soil and Fertilizers)
Bitki smi
Topra ın EC de eri mmhos/cm 25ºC
Ürün Kaybı
%10
%25
%50
Ispanak
5.5
7
9
Domates
4.0
6
8
Brokoli
4.0
6
8
Lahana
3.0
4
7
Hıyar
3.0
4
6
Kavun
3.0
4
6
Marul
2.0
3
5
Biber
2.0
3
5
Havuç
2.0
3
4
So an
2.0
3
4
Toprak tuzlulu u bitkinin transpirasyon oranının azalmasına neden olabilece i gibi özellikle
kök bölgesinden su alımını azaltması bakımından önemlidir. Sera artlarında yaz aylarında
tuzlu toprak artlarında yapılan yeti tiricilikte yüksek solar radyasyon, yüksek sıcaklık ve
dü ük rutubet bitki geli mesine olumsuz etki yaparken kı lık üretimde tuzlulu un bu yönde
etkisi daha az olur.
Toprak tuzlulu unu gidermek için toprak analiz sonuçlarına ve bu konuda hazırlanacak drenaj
ve arazi ıslahı projesine göre uygulama yapmak gerekir. Ancak, tuzlulu un her yıl yapılan
uygulamalarla fazla artmaması için seranın bo oldu u 2-3 aylık dönemlerde serada hızlı
büyüyebilen (mısır) bitki yeti tirmek sureti ile serada fide dikim dönemine kadar yeti tiricilik
yapılmalı ve bitkiler sökülüp seranın dı ına çıkarılmalıdır. Böylece hiç mineral ve organik
gübre vermeksizin yapılan kısa dönem yeti tiricilik ile bir kısım tuzlar topraktan
uzakla tırılmı olur. Bunun yanında hafif tuzlanma görülen topraklarda potasyum ile
sodyumun zıt etkileri dikkate alınarak potasyumlu gübreleme yapmak gerekir. Potasyumlu
gübreler tuzlulu un etkisini maskelemek ve sodyum alımını azaltmak sureti ile ürün
kaybındaki azalmayı azaltır. Ayrıca, özellikle tuzluluk de eri yüksek organik gübrelemeden
kaçınmakta da yarar vardır.