14 / 16
komplekslerin bir kısmı çözünemez formda, bir kısmı da
çözünebilir hale geçerek bitkiye çinkoyu yarayışlı hale
getirebilir. Fosforda olduğu gibi toprak sıcaklığının
azalması çinkonun bitki tarafından alınabilirliğini azaltır.
Bunun
yanında bitki
koruma
amaçlı olarak toprağa uygulanan bakırlı bileşiklerde
çinkonun alınabilirliğini azaltır. Toprakta ve bitki
bünyesinde çinko ile fosfor arasındaki zıt ilişkiler nedeni
ile çinko noksanlığı ortaya çıkabildiği gibi, bitkilerde
yüksek düzeyde kalsiyum-magnezyum, demir ve bakır
çinko alınımını olumsuz etkilemektedir.
Bitki besini olarak çinko bitkinin özellikle büyüme noktalarında işlevi çoktur. Bitki bünyesinde
hareketliliği az olması nedeni ile noksanlık belirtileri bitkinin büyüme noktalarında genç
yapraklarında görülür. Çinko noksanlığı yaprakların damar aralarında küçük lekeler halinde
renk açılması şeklinde görüldüğü gibi yaprak iriliğinin azalması şeklinde de görülebilir. Hıyar
bitkisinin tepe kısmına yakın yerlerde gövdenin boğum araları daralır ve bitki boyunda
kısalma görülür. Bitkinin köklerinde gelişme azalır, kılcal kök sistemi zayıflar. Yaprakların
küçülmesi ve kök sistemini etkilemesi verimi olumsuz yönde etkiler.
Bor Noksanlığı
Sera şartlarında yoğun
hayvan gübresi kullanımı
nedeni ile topraklarda bor
miktarı düşük değildir.
Açıkta yapılan hıyar yetiş-
tiriciliğinde ve topraksız
ortam tekniği ile yapılan
yetiştiricilikte bor noksan-
lığına daha sık rastlanır.
Bor elementinin bitkide
azlığı kadar fazlalığı da
zararlıdır. Bu nedenle
özellikle bor miktarının
yüksek olmaması arzu
edilir. Bor noksanlığına
tepe tomurcuğunda kuru-
ma, tepe yapraklarda koyu yeşil renk ve yaprak dokusu derimsi bir hal alır. Yaşlı yapraklarda
ise damar aralarında yeşilimsi kahverengi renk oluşur ve yaprak kıyılarında yanıklık halinde
lekeler görülür. Bitkinin tepe kısmındaki yapraklar küçülür ve yaprak ayası aşağı doğru
kıvrılır. Meyvede şekil bozukluğu ve meyve üzerinde boyuna çizgiler halinde sarı beyaz renk
değişimi meydana gelir.
Bor Noksanlığı