T-Bulten28

Türkiye’de Otizm

Türkiye’de otizmli bireylerin sorunlarına yö-

nelik çalışmalar çeşitli sivil toplum kuruluşla-

rı ve devlet kurumları tarafından yürütülü-

yor. Otizm konusunda faaliyet yürüten en

aktif STK’ların başında Tohum Türkiye Otizm

Erken Tanı ve Eğitim Vakfı ile Türkiye Otis-

tiklere Destek ve Eğitim Vakfı (TODEV) geli-

yor. Devlet kurumlarının konuyla ilgili en

önemli çalışması ise, 2 Nisan 2013 tarihinde

Sağlık Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı öncülü-

ğünde, sivil toplum kuruluşlarının da katılı-

mıyla oluşturulan “Otizm Eylem Planı”. Bu

programla otistik birey ve ailelerinin karşılaş-

tığı sağlık ve bakım hizmetlerine erişim, özel

eğitim, sosyal hayata katılım, istihdam ve far-

kındalık oluşturma gibi zorlukların ortadan

kaldırılması hedefleniyor.

Tohum Türkiye Otizm Erken Tanı ve Eğitim Vakfı

Tohum Türkiye Otizm Erken Tanı ve Eğitim

Vakfı, Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) ya

da diğer Yaygın Gelişimsel Bozukluğu (YGB)

olan çocukların erken tanısının konulması,

verilen özel eğitimlerle bu çocukların toplu-

ma kazandırılması ve otizm eğitimlerinin

yaygınlaştırılması amacıyla 15 Nisan 2003

tarihinde kurulmuş, kâr amacı gütmeyen ve

kamu yararı gözeten bir sağlık ve eğitim ku-

ruluşu. Vakıf, Türkiye’deki eğitim faaliyetle-

rini, Amerika’da zengin içerikli müfredatı ve

bilimsel uygulamalarıyla otizmli çocuklara

yaklaşık 40 yıldır eğitim veren Princeton

Child Development Institute (PCDI) adlı ku-

ruluşun programlarına uygun olarak sürdü-

rüyor. Vakıf, bu çerçevede model okul oluştu-

rulmasını ve programların ülke genelinde

yaygınlaştırılmasını amaçlıyor.

Yaşamın ilk beş yılı beynin en hızlı gelişim

gösterdiği dönem olduğundan, bu dönemde

alınan yoğun özel eğitim otizmli çocukların

gelişimi için büyük önem taşıyor. Bu şekilde

özel eğitim alan otizmli çocukların yarısına

yakını, eğitimlerini diğer çocuklarla birlikte

genel eğitim sistemi içinde sürdürebilecek ko-

numa gelebiliyor. Ayrıca özel eğitim alan

otizmli çocukların sosyal ilişkilerinin geliştiği

ve iletişim becerilerinin de arttığı biliniyor.

Böylesine önemli olan eğitim süreci, otizm ta-

nısının konulmasının ardından, Rehberlik ve

Araştırma Merkezi (RAM) tarafından gerçek-

leştirilen eğitsel değerlendirme ve tanılama

süreciyle başlıyor. Böylece çocuğun gelişim

özellikleri, akademik disiplin alanındaki ye-

terlilikleri ve eğitim ihtiyaçları belirleniyor.

Bu sürecin sonunda, çocuğun hangi ortamda

eğitim görmesinin uygun olacağına ilişkin

öneride bulunuluyor ve her yıl yenilenmek

üzere bir eğitim planı hazırlanıyor.

Otistik çocuklara yönelik özel eğitimler, konu-

sunda uzman öğretmenler tarafından verili-

yor. Fakat Türkiye’de Otizm Spektrum Bozuk-

luğu tanılı öğrenciler için öğretmen ya da

uzman yetiştirmeye yönelik bir lisans ya da li-

sansüstü programı bulunmuyor. Otizmli ço-

cukların eğitimi için gerekli kadroların yetişti-

rilmesi ve eğitim ortamlarının sağlanması,

Tohum Otizm Vakfı’nın temel amaçları ara-

sında yer alıyor. Vakıf ayrıca, konuyla ilgili ya-

sal düzenlemelerin yapılması ve politikaların

iyileştirilmesi yönünde çalışmalar da yapıyor.

Vakfın misyon edindiği bir diğer önemli husus

da, amaca yönelik kamu, özel kurum ve kuru-

luşlarla

etkin

işbirlikleri

geliştirmek.

Ceyhan’da hizmete giren Tekfen Vakfı Özel

Eğitim Uygulama Merkezi de, işte böyle bir iş-

birliğinin sonucu. Kullanılmayan bir binanın

tamamen yenilenerek otistik çocukların eğiti-

mine uygun hale getirilmesi ve eğitim için ge-

rekli materyallerle tefriş edilmesi sayesinde

Ceyhan, otizmli çocukların eğitim ihtiyaçları-

nın karşılanabileceği güzel bir okula kavuştu.