

30
DOSYA
g
AYDIN ERDEMİR (TERMİNAL PAZARLAMA GENEL MÜDÜR
YARDIMCISI)
Topraktan denize...
Toros Tarım Terminalcilik Faaliyetlerinden Sorumlu Genel
Müdür Yardımcısı Aydın Erdemir, aslen jeofizik mühendisi. Yıl-
dız Teknik Üniversitesi’nden mezun olduktan kısa bir süre sonra
limanlarla tanışan Erdemir, Ceyhan Terminali’nin yanı sıra Tür-
kiye’deki limancılık sektörüne ilişkin de önemli bilgiler veriyor:
1984 yılında mezun olduktan sonra Çukurova Grubu’nda ça-
lışırken limanlarla tanıştım. O dönemde uluslararası ticaretin
çok geliştiğini gördüm ve İngiltere’de konu üzerine yüksek lisans
yaptım. 8 yıla yakın İngiltere’de kaldım. Akademik kariyerin ya-
nında çalışmaya devam ettim. Bu dönemde gelişmiş ülkelerdeki
limancılık altyapısını görme fırsatım oldu. 1998 yılında, termi-
nalcilik faaliyetinin ayrı bir birim haline geldiği sırada Tekfen
ailesine katıldım.
Toros’ta Genel Müdür Yardımcısı olduğum bölüm, gübre ve
tarımürünlerinin dışındaki faaliyetlerle ilgileniyor. Bu kapsamda
akaryakıt istasyonları işletmeciliği (mola tesisleri) ve limancılık
faaliyetlerimiz var. 1998 yılında yaklaşık 2 milyon ton yük elleç-
lerken bugün, 2005 yılında kamudan alınan gübre tesislerimizin
bulunduğu Toros Samsun limanı hariç, Ceyhan’da 6 milyon tona
ulaştık. Tabii ona göre de kadro kurduk. Artık kendi alanlarında
uzman, deneyimli arkadaşlara sahibiz. Aynı zamanda bir okul
gibiyiz. Birçok farklı ürünü limanımızda elleçlediğimiz için, bu
konulardaki yöneticilerimizi de kendimiz yetiştiriyoruz. Bugün
kadromuzdaki birçok arkadaş, Türkiye limancılığında geleceğin
yönetici adaylarıdır.
Türkiye’nin en büyük kömür limanı
Limancılık, sadece gemiyi boşaltmak ve yüklemekten ibaret
değildir; ürünlerin geçici olarak o limanda en iyi şartlarda bek-
letilmesini de içerir. Bu bir tahıl veya yem maddesiyse, sağlıklı
ve kaliteli şartlarda depolanması, akaryakıt ürünü ise akaryakıt
tanklarında depolanması gerekir. Biz de, ürünün niteliğine göre
çeşitli depolama hizmetleri veriyoruz. Bir nevi otel hizmeti. Burası,
Türkiye’nin en büyük kömür limanı. Şu anda Ceyhan limanında
500 dönüme yakın alan, kömür firmalarına tahsis edilmiş durum-
da. Türkiye’nin bir arada bulunan en büyük kapalı ve açık antre-
po sahalarına sahip olduğumuz Ceyhan’da, minimum 2,5 milyon
ton, sezona göre 4,5-5 milyon tona çıkan kömür hareketi var.
“Önemli bir marka olduk!”
Türkiye’de limancılık sektörünün bu kadar önemli hale gel-
mesi, dünya ticaretinin gelişmesi, aynı zamanda Türkiye’nin
de ithalat ve ihracat açısından büyümesiyle ilgilidir. Çünkü li-
manlar, bir ülkenin dış ticaretinin yapıldığı noktalardır. Dünya
ulaştırma sektörü, neredeyse toplam hizmet sektörünün yüzde
25’ine ulaştı. Türkiye’de zamanında 100 milyon dolar değerinde
ithalat ve ihracat yapılırken, bugün 400 milyar dolardan bahsedi-
yoruz. 2023 yılında ise Türkiye’nin 500 milyar dolar ihracat yap-
ma hedefi var. Türkiye’nin toplam dış ticaretinin 1,2 trilyon dolar
olacağını tahmin ediyoruz. Peki bu ticaret nereden geçecek? Li-
manlardan tabii. Çünkü Türkiye’de, dünyada olduğu gibi, ithalat
ve ihracata konu olan malların yüzde 85’i deniz yoluyla taşınıyor.
Türkiye’de şu anda kurulu limancılık kapasitesinin bu büyü-
meye paralel olarak sürekli kendini büyütmesi, yeni limanların
kurulması gerekiyor ki zaten bununla ilgili çalışmalar var. Bugün
Türkiye’deki limanlarda 390 milyon ton yük elleçleniyor. Akdeniz
havzası, halihazırda Türkiye’deki toplam yük hareketinin yüzde
45-46’sına sahip. Aslında bizim limanımız başlangıçta tamamen
fabrikamızın kendi ihtiyacını karşılamak amacıyla kuruldu. Fakat
bulunduğumuz noktada limancılığa talep artınca, 1990’lı yıllar-
da Bakanlık, bölgedeki özel limanlara da üçüncü şahıslara hiz-
met verme yetkisi verdi. Böylece 1990’ların ikinci yarısından iti-
baren limanımız büyüdü. Bugün dökme yükte, piyasaya hizmet
veren limanlar olarak baktığımızda, Türkiye’de ilk 5’e giriyoruz.
Türkiye’de özel sektör limancılığına ilk başlayanlardan biriyiz. Ka-
lite ve verilen hizmetler açısından önemli bir marka olduk. Bu da,
önümüzde çok daha büyük bir gelişim alanı olduğunu gösteriyor.
“Fırsatlar ve rekabet artacak”
Talebi önceden iyi okuyarak zamanında yatırımları yapma-
mız gerekiyor. Çünkü bir iskele yapmak 2,5-3 yıl sürüyor. Bu ne-
denle biz de beklentilere dönük olarak yeni yatırımlar ve kapa-
site artışlarında bulunmaktayız. Bu çerçevede yüksek kapasiteli
yeni vinç alımları, antrepo sahalarının büyütülmesi ve iskelenin
güçlendirilmesi gibi çalışmaları çok yakın bir zamanda hayata
geçirmeyi hedefliyoruz. Şüphesiz ki Türkiye’nin büyümesiyle
daha da fazla limana ihtiyaç olacaktır. Bundan dolayı rekabetin
daha da büyüyeceğini tahmin ediyoruz. Yabancı liman işletme-
cilerinin de Türkiye’ye gelip yeni ortaklıklar yaptıklarını görüyo-
ruz. Gelecekte dünyada limancılıkta söz sahibi olan ve bizimle
kurumsal açıdan uyuşan liman firmalarıyla çeşitli işbirlikleri ve
ortaklıklar yapılabilir.