30 / 104
29
1.6.4. Gübreleme Yöntemleri
Kültür bitkilerinin beslenmesinde kullanılan gübrenin miktar ve formunun yanında
gübre uygulama eklinin de önemi vardır. Gübreleme yönteminin belirlenmesinde topra ın
verimlilik durumunun yanında bitki üretim sistemi ve sulama yöntemi önem ta ımaktadır.
Ülkemizde uygulanan ba lıca gübreleme yöntemleri a a ıdaki gibidir.
Serpme usulü gübreleme:
Küçük alanlarda elle, geni alanlarda makine ile tüm
toprak alanına gübre serpilerek yapılan bir i lemdir. Bu yöntemin tercih edilmesinin nedenleri
a a ıdaki gibidir.
•
Topra ın verimlili i homojen ise,
•
Sık bitki ekim-dikimi yapılıyorsa,
•
Bitkinin kılcal kök sistemi topra ın tüm alanına yayılmı ise,
•
Toprakta fosfor ve potasyum fiksasyon oranı az ise,
•
Kısa zamanda geni bir alanda gübreleme yapılacaksa,
•
Birim alana verilecek gübre miktarı fazla ise,
•
Gübre fiyatı ucuz ise,
Serpme usulü gübreler, topra ın yüzeyine uygulanır. Topra ın bünyesi ve yeti tirilen
bitkinin kılcal kök derinli i ve gübrelerin toprakta hareketi dikkate alınarak serpilen gübreler
topra a karı tırılır. Sera yeti tiricili inde serada bitki yok iken veya yeni sera kurulmu ise
topra ın verimlili ini arttırmak amacı ile bu yöntemle gübre uygulanabilir.
Bant (çizi) usulü gübreleme:
Serpme yönteminin tercihinde belirtilen nedenlerin tersi
olan artlar mevcut ise bant usulü gübreleme uygulamak gerekmektedir. Özellikle sıra arası
mesafesi fazla olan bitki yeti tirme tekniklerinde gübreler bitki yeti tirme sırasının sa ına ve
soluna ve bazı durumlarda hem sa ve hemde sol kısmına bant halinde gübre topra ın belirli
derinli ine uygulanır. Seracılıkta karık usulü sulamada bu yöntemle gübre uygulaması yaygın
olarak yapılmaktadır. Gübreler fide köklerinin 5-6 cm sa ına-soluna ve 5-6 cm a a ısına
gelecek ekilde uygulanmalıdır.
Ocak-küme usulü gübreleme:
Özellikle çok yıllık meyve a açlarının ve zaman
zaman seralarda karık usulü sulamada gül yeti tiricili inde uygulanan bir yöntemdir. Bu
yöntemle gübreler, bitkinin taç izdü ümüne ve sulama tavası içine açılan çepeçevre banda
uygulanır ve gübrelerin üzeri toprakla kapatılır. Bu yöntemle dikkat edilmesi gereken husus
gübrelerin do rudan bitkinin kılcal kökü ile temas etmemesidir. Açılan bandın geni li i ve
derinli i bitkinin kılcal kök sistemi ve derinli ine göre de i mektedir.
Ya murlama sistemi ile gübreleme:
Daha çok açıkta tarla-bahçe tarımında
sulamanın ya murlama eklinde yapılması durumunda kullanılan bir yöntemdir. Özellikle
ikinci ve üçüncü kısım halinde uygulanan gübreler bazı üreticiler tarafından ya murlama
sistemine monte edilen bir gübreleme ünitesi ile ya murlama sulama ile uygulanmaktadır. Bu
yöntemle uygulanacak gübrelerin suda erime oranlarının yüksek ve tuzluluk indeksinin az
olması gerekir. Bu ekilde gübrenin bir kısmı bitkilerin yaprakları tarafından da
alınabilmektedir. Bu yöntemle gübreler günün sıcak saatlerinde uygulanmamalıdır.
Yapraktan gübreleme:
Bitkilerin bazı hallerde ve özellikle mikro element
noksanlıklarının kısa sürede giderilmesi amacı ile yapraktan gübreleme yapılmaktadır.
Bitkilerin besin ihtiyaçlarının tamamı hiçbir zaman yapraktan kar ılanamaz. Yapraktan
gübrelemeyi gerektiren nedenler olarak;