11 / 20
Şekil-7: Pamuk Bitkisinin Kütlü Ürünü ve Vegetatif Kısımları ile Topraktan Kaldırdığı
Besin Maddesi Miktarları (kg/dekar).
Şekil-8: Pamuk Bitkisinin Oransal Besin Maddesi Dağılımı.
Pamuk bitkisi ile dekardan 489 kg kütlü ürünü ve bu ürünü meydana getiren bitkinin tüm
kısımları (kök-gövde-dal-yaprak-koza kabuğu) ile topraktan kaldırdığı besin maddesi
miktarları incelendiğinde dekardan 22.59 kg azot (N), 7.04 kg fosfor (P2O5) ve 21.18 kg
potasyum (K2O) kaldırıldığı görülmektedir. Pamuk bitkisi ile topraktan kaldırılan
besinlerin % dağılımı Şekil-8’de gösterilmiştir. Bu duruma göre pamuk bitkisi topraktan
en çok azotu kütlü ile kaldırmaktadır. Bu besinlerin büyük bir kısmı hasat artıkları ile
tarlaya geriye dönmektedir (yakılmaması durumunda). Pamuk bitkisinin tüm organları ile
ayrı ayrı kaldırmış olduğu besin maddesi miktarları Tablo-9 da verilmiştir. Tablo-9 da
verilen rakamlar dekara kg olmayıp, bitkinin kaldırdığı % kısımları olarak verilmiştir. Bu
rakamların içinde en ilginç olanı koza kabuğu ile kaldırılan (koza kabuğunda biriken)
potasyum miktarıdır. Koza Kabuğunda bulunan potasyum miktarı tüm bitkinin kaldırdığı
potasyumun ortalama %37-40 kadarıdır.
Pamuk Yetiştiriciliğinde Gübreleme
Ülkemizde Çukurova, Ege ve GAP bölgelerinde en geniş şekilde pamuk yetiştiriciliği
yapılmaktadır. Pamuk yetiştiriciliği yapılan yörelerde toprağın bünyesi genellikle hafif(mili
kum), orta(tın), orta-ağır (killi tın), ve çok az düzeyde de olsa killi yapıya sahip
topraklardır. Toprak reaksiyonu genellikle hafif alkali ve orta alkali şartlara sahiptir. Bazı
yörelerde pH değeri 8.5 ve bunun biraz üstündedir. Toprağın bünyesi, pH ve kireç
durumu dikkate alınarak tohum ekiminden önce uygulanan TABAN gübresi ve gelişme