15 / 20
(özellikle yazın sıcak mevsimlerde) stomaların kapalı olması sebebi ile yaprak yüzeyine
püskürtülen mineral besin maddelerinin yaprak yüzeyinden yaprağın içine geçişi az ve
yavaş olur. Bu dönem içinde sıcaklığın etkisi ile su kısa sürede yaprak yüzeyinden
buharlaşarak mineral besin maddeleri yaprak yüzeyinde alınmadan kalır ve
gübrelemenin etkisi az görülür.
Çok sıcak mevsimlerde yaprak yüzeyine püskürtülerek (pülverize) verilen verilen yaprak
gübrelerinin su zerrecikleri mercek vazifesi görerek çok ısınır ve yaprakta yanıklıklar
meydana getirebilir.
•
Tarla tarımında sulama yapıldıktan birkaç gün sonra (tarlaya ekipmanla
girilebiliyorsa) yapraktan gübreleme yapılmalıdır.
•
Pülverizatörler veya atomizerler çok ince zerrecikler halinde yaprağın alt ve üst
yüzeyine püskürtecek şekilde ayarlanmalıdır.
•
Zirai ilaçlarla birlikte yaprak gübreleri uygulanabilir. Ancak, içinde kalsiyum
bulunan gübreler zirai ilaçlarla birlikte uygulanmamalıdır.
•
Suyun içinde önce yaprak gübreleri eritilmeli ve daha sonra zirai ilaç
karıştırılmalıdır.
Yaprak gübrelerinin pamukta verim ve kalite üzerine etkileri konusunda yapılan
çalışmalarda yapraktan potasyum nitrat uygulamasının verim, kalite ve erkencilik üzerine
etkili olduğu belirlenmiştir. Bir ton suda 25-30 kg potasyum nitrat + 2,5-3 kg çinko sülfat
(ZnSO4.7 H2O) + 4-5 kg Üre ++ yapıştırıcı (zirai ilaç ile verilecekse yapıştırıcıya gerek
yoktur. Pamuğun gelişme dönemi içinde 2-3 kez uygulanabilir. En uygun uygulama
dönemi taraklanma ve çiçeklenme dönemleridir. Yaprak gübrelemesi maliyetini azaltmak
için zirai ilaçlama günlerine denk getirmek ve birlikte uygulama yapmak daha
ekonomiktir. Yaprak yüzeyine pülverize halinde verilen besin maddelerinin yapraktan
alınma hızları, besin maddelerinin alınma hızlarına ve uygulandığı bileşiğe (mineral tuz
veya kileyt=şelat formıuna) göre değişmektedir. Şelat tipinde olanlar büyük molekül
yapısına sahip olmaları nedeni ile yaprak yüzeyinden kolay yıkanmazlar. Fakat alınma
süreleri uzun olur. Mineral tuz formunda uygulananlar ise daha kısa sürede alınır. Fakat
yağışlarla veya yağmurlama şeklinde sulama ile (içine yayıcı yapıştırıcı ilave edilmemiş
ise) yaprak yüzeyinden yıkanabilir ve etkinliği daha az görülür. Azotun üre formunda
yaprağa pülverize edilmesinden sonra %50’si 1-2 saat içinde yapraktan alınırken demirin
%8 kadarı ancak bir gün içinde alınabilir. Bu durum bitki cinsine göre değişmektedir. İnce
yapraklı bitkilerde alınım hızlı, kalın ve sert yapılı bitkilerde ise alınım yavaş olur. Yaprak
yüzeyine verilen besin maddelerinden azot en hızlı (özellikle üre formundaki azot)
kalsiyum ise en yavaş alınan besin elementidir. Bu nedenle besin elementlerinin
yapraktan alınışını dört grup altında toplamak mümkündür (Tablo-10).
Tablo-10: Besin elementlerinin yapraktan alınış hızları *
Çok hızlı
alınanlar
Hızlı
alınanlar
Yavaş
alınanlar
Çok yavaş
alınanlar
Azot
Fosfor Çinko
Bor
Potasyum Klor
Bakır Magnezyum
Sodyum Kükürt Demir Kalsiyum
.
.
Molibden
.
* Alınış hızları her grupta aşağıya doğru azalmaktadır.