

12
13
KLASİK GÜBRELER
CAN - Kalsiyum Amonyum Nitrat (%26 N)
CAN tüm bitkilerde üst gübre olarak yaygın biçimde kullanılır.
Yapısında %26 Azot (N) bulunur. Ülkemizde azotlu gübreler
arasında en fazla kullanılanıdır. Hububatta üst gübre olarak
özellikle kurak bölgelerde kullanılır, diğer çapa bitkilerinde de
tercih edilir. Yeteri kadar verilmemesi halinde bitkide gelişme
yavaşlar; yapraklar küçük kalır, soluk yeşil ya da sarımtrak
yeşil olurlar. Gereğinden fazla verilmesi halinde bitkinin yeşil
aksamında gelişme fazla olur, olgunluk gecikir. CAN nötr
reaksiyonlu bir gübre olduğundan her cins toprakta kullanılabilir.
Hafif ve kumlu topraklara biraz daha fazla, organik maddece
zengin topraklara ise daha az CAN verilmelidir. Baklagillerden
sonra tahıl ekilecek toprağa daha az CAN verilmelidir.
AN - Amonyum Nitrat (%33 N)
Nitratlı gübreler içinde en yüksek azotu ihtiva eden bir gübredir.
Bünyesinde %33 Azot (N) bulunur. Tarla bitkilerinin tamamında,
başta buğday olmak üzere üst gübre olarak kullanılır. Meyve
ağaçlarında ve sebzelerde ara çapada ve sulama öncesi
uygulanır. Amonyum Nitrat gübresinin iki tipi bulunmaktadır.
Birincisi, doğrudan toprağa üst gübre olarak uygulanır. Diğeri
ise, damla sulama sistemi ile uygulamaya uygun tipidir.
Amonyum Nitrattaki azot, bitkiler tarafından çok kolay alınır ve
bitkide hızlı bir gelişme olur.
ÜRE (%46 N)
Azot oranı en yüksek gübredir. Buğday, mısır ve diğer tarla bahçe
bitkilerinde üst gübre olarak kullanılır. Üre, bitkilerin azot ihtiyacını
karşılamak için hemen her tür ürünün gübrelenmesinde çok
yararlıdır. Üre yetersiz verildiğinde bitkinin gelişmesi yavaşlar,
yapraklar sararır, verim düşer. Üre bitki gelişmesinin bütün
evrelerinde kullanılabilme özelliğine sahiptir. Ekim sırasında
kullanıldığı gibi üst gübre olarak da verilebilir.
AS - Amonyum Sülfat (%21 N)
Asit özellikli bir gübre olduğu için nötr ve kireçli (alkali)
topraklarda kullanılır. Amonyum Sülfat genellikle ekim sırasında
ve ara çapada verilir. Bu, bitkilerin büyümelerini hızlandıran
topraktaki fosforun bitki tarafından daha kolay alınmasını sağlar.
Ayrıca, bünyesinde kükürt bulunması nedeniyle bitkinin kükürt
ihtiyacını da giderir. Çeltik, tahıl, tarla bitkileri, sebze, bağ, zeytin
ve meyve ağaçlarında kullanılır. Bu bitkilere ihtiyacından az
amonyum sülfat verilirse bitkinin gelişmesi zayıf olur.