aycicegi

2 / 18

Toprağın Organik Madde Miktarı
Toprak Kireci (Toprağın CaCO3 miktarı)
Toprak Bünyesi (%işba değeri veya %Kum,silt-(mil) ve kil miktarı)
Toprağın bitkiye yarayışlı besin maddesi miktarları
2.1.Toprağın pH değeri (Toprak Reaksiyonu)
Toprağın pH değeri toprakta bulunan hidrojen iyonu(H) konsantrasyonu veya aktivitesi hakkında bilgi verir.Hidrojen bir bitki besini olmasına rağmen bitkiler toprakta mevcut
hidrojen iyonu almazlar.Toprağın pH değerinin 7’nin altında olduğu değerler asit, 7’nin üzerinde olan değerler alkalin olarak adlandırılmaktadır.Ancak toprak verimliliğinde
genellikle 6.7-7.3 pH değerine sahip topraklar genellikle nötr karakterli topraklar olarak belirlenir.
Ayçiçeğinin en iyi yetişme pH değeri olan 6.0-7.2pH değerlerinin dışında olan pH değerlerinde yetiştiricilik yapılması durumunda o çeşidin verebileceği en yüksek verimi alma
imkanı nedenle toprağın pH değerinin ayçiçeğinin istemiş olduğu pH değerlerine getirmekte yarar vardır.Ülkemizde ayçiçeği yetiştiriciliği yapılan toprakların çok büyük
bir kısmının toprak pH değeri 8 ve 8’in üzerindedir.Trakya ve güney Marmara bölgesi ile Karadeniz’in bazı iç bölgeleri hariç toprakların pH değeri çoğunlukla 8 ve 8’in
üzerindedir.Toprakta çok düşük ve çok yüksek pH değerlerinin olması besin elementlerinin(gübrelerin) toprakta bitkiler tarafından alınmasını etkilediğinden ve topraktaki
mikroorganizma faaliyetini de etkilediğinden toprağın verimlilik gücü azalır ve verim miktarı azalır.
Toprağın pH değeri ayçiçeğinin pH isteğinin üzerinde ise mikronize hale getirilmiş toz kükürt ile toprağın pH değeri istenilen düzeye işlem toprakta mevcut kükürt
bakterilerinin enzimatik reaksiyonu oluşur.
Şekil 2.Kükürt uygulaması ile toprağın pH değerinin azaltılması
Şekil-2 de basitleştirilmiş şekilde gösterilen biyokimyasal reaksiyon toprak sıcaklığının +10-30oC arasında ,toprakta yeterli rutubetin(H2O) ve toprak havalanmasının(oksijen)
yeterli olması durumunda toprakta mevcut kükürt bakterisi konsantrasyonuna bağlı olarak iki-üç aylık dönemde toprağın pH değerinde beklenen pH azalması meydana gelir.
Mikronize toz kükürdün birim alana (dekara) uygulanacak miktarı, toprağın bünyesine(kumsal,tınlı veya killi), pH değeri azaltılacak toprak derinliğine (ayçiçeğinde 20-30cm
yeterlidir) ve kükürdün uygulama şekline(serpme veya bant) bağlıdır.Tablo-1 de 20cm kalınlıkta 1000 m2lik (bir dekar) alanda bulunan toprak miktarının pH değerinin
azaltılması için gereken mikronize toz kükürt miktarı ortalama değer olarak verilmiştir.