17 / 18
Şekil 17. Dekardan 350 kg Ürün ve Bitki İle Toplam Kaldırılan (kg)
Şekil 18. Dekardan Ayçiçeği Sapı İle Topraktan Kaldırılan (kg)
Ayçiçeğinin sap ve dane kısmıyla bir dekardan kaldırdığı besin maddesi miktarları incelendiğinde dekardan 12-15 kg azot (N), 8-9 kg fosfor (P2O5), 35-38 kg potasyum (K2O),
7-8 kg Magnezyum (MgO) ve 18-20 kg Kalsiyum (CaO) kaldırdığı görülmektedir.Hasat sonunda bitkinin bazı kısımlarının toprağa geri verilmesi nedeniyle gübre tavsiyesinde
toprağa geri verilen besin maddesi miktarları dikkate alınmalıdır. Ayçiçeği bitkisinin bir dekardan kaldırdığı mikro besin elementleri (demir, mangan , çinko bakır ve bor) miktarları
dekara gram olarak Şekil de verilmiştir.
Şekil 19. Ayçiçeği İle Bir Dekardan Kaldırılan Mikro Element Miktarları (gr/da)
Ayçiçeği tarımında iki ayrı dönemde gübre kullanmak gerekir. İlk gübre uygulaması ayçiçeği ekiminden biri iki hafta önce serpme olarak veya kombine mibzerle ekimde. Ekimle
birlikte bant (çizi) halinde uygulanmalıdır. Gübreler tohum ekme derinliğinin 5-6 cm altına gelecek şekilde karıştırılmalıdır. İkinci gübre uygulama zamanı ise bitki çıkış yaptıktan
sonra ilk çapalama öncesi yapılmalıdır. Sulama yapılan yörelerde bazı durumlarda ikinci gübre uygulaması (üst gübre) ilk sulama öncesine denk getirilerek uygulanmalıdır.
Tablo 8 de kuru şartlara göre dekardan alınacak ürün miktarına ve toprak tipine göre, Tablo 9 da ise sulu şartlarda alınacak ürün miktarı ve toprak tipine göre örnek gübre
önerileri yapılmıştır. Bu öneriler sadece bir örnek olup en doğru gübre kullanımı toprak analizine göre yapılan gübrelemedir bu nedenle 3-4 yılda bir toprak analizi yaptırmak
sureti ile gübre kullanmak gerekir.
Tablo-8 Sulama yapılmayan ayçiçeği yetiştiriciliğinde verilecek gübre miktarları (kg/da)
Gübreleme
Zamanı
Gübre Cinsi
Toprak Tipi
Hafif (Kumsal-Tın)
Ağır (Killi)
Ürün miktarı kg/da
200-250
250-300
200-250
250-300
Taban
(ekim öncesi)
15-15-15 veya
10-20-20 veya
40-45
30-33
45-50
34-37
--
28-30
--
30-35