

46
Ege Üniversitesi’nden öğretim üyesi olarak emekli oldum. 40 yıllık
meslek hayatımı bitirdikten sonra, yaklaşık 15 yıldır da Toros Tarım’da
danışman olarak görev yapmaktayım. Toros Tarım, diğer gübre kuru-
luşlarına oranla, işleyişi bakımından çok ciddi ve sağlam temellere
oturtulmuş bir şekilde çalışır. Hatta bir ara Esin (Mete) Hanım’a da
söylemiştim; Toros, özel teşebbüsün kamu kuruluşu gibi. Çok ciddi ve
doğru. Belki tanımım yanlış anlamlara çekilebilir. Ama bana göre To-
ros Tarım, gerçekten işini ciddiye alan bir kuruluş.
Toros Tarım’ın neredeyse kuruluşundan beri ilişkilerim var. Gördü-
ğüm kadarıyla Toros, her dönemde doğru ve ülkeye hizmet eden bir
yolda ilerledi. Toros Tarım, bugünkü piyasa şartlarına uygun yeni güb-
re çeşitleri üretiyor. Zaman zaman bana da soruyorlar, “Hocam ne ya-
palım? Çiftçinin neye ihtiyacı var?” diye. Ziraatçı olarak bizim önerile-
rimiz doğrultusunda, bugüne kadar piyasaya 5 tane yeni klasik gübre
sürülmüştür; diğer gübre fabrikaları da onu takip etmişlerdir.
“AMAÇÜRETİCİNİNKAZANCINI ARTIRMAK”
Ege Bölgesi’nin üreticisi, Türkiye’nin diğer bölgelerine oranla daha bil-
gilidir. Bunun nedenlerinden biri, Türkiye’nin en eski ziraat fakültesi-
nin İzmir’de olması. Onun ardından Bursa, Çanakkale ve Aydın gibi
şehirlerde de ziraat fakülteleri kuruldu. Her fakültede de 2-3 tane mes-
lek yüksekokulu var. Seracılıktan meyve yetiştiriciliğine, tarla bitkileri-
ne kadar eğitimli uzmanlar bulunuyor. Buna ek olarak Tarım
Bakanlığı’nın İzmir’deki Zeytincilik Araştırma Enstitüsü gibi araştırma
enstitüleri var. Bu enstitülerde görev yapan mühendisler, Tarım İl Mü-
dürlüğü mühendisleriyle birlikte eğitim toplantıları yaparak üreticile-
rin aydınlanmasına yardım eder, doğru tarım teknolojisi kullanmak
suretiyle birim alandan alınan ürün miktarı ve kalitesini artırırlar.
Burada önemli olan bir üreticinin, doğru gübreleme yapmak suretiyle
birim alandan daha yüksek verim almasını sağlamaktır. Nitekim biraz
önce Uşak’tan bir üretici telefon etti, “Teşekkür etmek için aradım ho-
cam,” dedi. “Hayrola, ne oldu?” diye sordum. “Sizin 20-32 kükürtlü
gübrenizi kullandım. Makarnalık buğdayda 650 kilogram verim al-
dım,” dedi. Bu, makarnalık buğdayda süper bir verim. 350-400 kilo ci-
varında olur normalde. Tabii böylece üreticinin kazancı da artmış olu-
yor. Buna vesile olmak, Toros için çok önemli.
“TARIMBAKANLIĞI İLE ORTAK PROJE”
Üç yıl önce, Esin Hanım’ın da yönlendirmesiyle Türkiye’nin farklı yer-
lerinde Deneme Tarlaları Projesi başladı. Hedef, doğru ve dengeli güb-
re kullanımının yaygınlaştırmak. Tarım Bakanlığı ile görüştük. Görüş-
tüğümüz kişi, “Hocam,” dedi, “Özel sektör bizden bir şey istemek için
bile gelmezken, siz bize bir şey vermek için geliyorsunuz. Ne yapaca-
ğız?” Dedim ki, “Her sene 25-30 tarlada doğru ve dengeli gübre kulla-
nımı projesi uygulamak istiyoruz. Sizlerin de katılmanızı istiyoruz.
Deneme yapacağımız ilçelerde, ilçe tarım müdürlüğünden bir ziraat
mühendisi, o ilçenin bağlı olduğu ilden de bir mühendis katılırsa dene-
memizin doğruluk kontrolünü yapmış oluruz.” “Çok güzel söylüyor-
sun hocam, ama bizim mühendislerimiz yıllardır tarla denemesi yap-
madı. Nereden bilecek bunları? Bunları da eğitime alır mısınız?” dedi.
İşte, Toros’un büyüklüğü buradan geliyor. Tarım Bakanlığı’nın yetmişe
yakın ziraat mühendisini gruplar halinde Ceyhan Tesisleri’nde 2-3 gün
misafir ettik, onlara eğitim verdik. Ondan sonra da tarla denemelerine
başladık. Bu, Toros için gerçekten önemli bir proje. Projede yaklaşık
25-30 mühendisimiz var bizim de. Projenin sonuçları 150-200 sayfalık
raporlar haline getiriliyor. Bu sene projenin üçüncü yılı. Buğday hasat-
ları tamamlanmak üzere. Onların da sonuçlarını değerlendireceğiz.
GÜBRELEME REHBERİ
Bugüne kadar yüzlerce gübre tanıtım broşürü ve kitapçık hazırladık.
En son derlediğimiz bir kitapçık var:
Gübreleme Rehberi
. Toros bundan
binlerce bastırdı, büyük bir hizmet. Hangi bitkiye, bölgelere göre, top-
rak şartlarına göre, alacağımız ürün miktarına göre ne zaman, hangi
gübreden, ne miktarda vermemiz gerektiğini anlatan bir rehber. Bü-
tün bayilerimize, tarım müdürlüklerine, kooperatiflere dağıtımını
yaptık. Üreticinin anlayacağı ifadelerle hazırlandı bu rehber; çünkü
okuyan herkesin anlayabilmesini istedik.
Üreticilerimizle tarla günlerinde sık sık buluşuyoruz. Türkiye’nin gez-
mediğim dört tane ili kaldı. İlçelerin de hemen hemen yüzde 50-60’ına
gittim. Gittiğimiz yerlerde eğitim toplantıları yapıyoruz. Buna ilave
olarak yerel televizyonlarda eğitim programları yayınlıyoruz. İZ TV ile
8 ayrı dizi çekimi yaptık, bütün ana kültür bitkilerimizi anlattık. Mes-
lek hayatımda en onurlu görevlerimden bir tanesi, TÜBİTAK Bilim
Kurulu’nda 8-9 yıl görev yapmamdır. Türkiye’deki ziraat hocalarının
büyük çoğunluğunu tanıyorum. Tabii her mesleğin bir sonu vardır. Ya-
şım müsaade ettiği sürece, Toros’ta Habil Hoca olarak varım.
g
TOROS KADAR GÜVENİLİR BİR İSİM
PROF. DR. HABİL ÇOLAKOĞLU
Toros Tarım danışmanı, hocaların hocası Prof. Dr. Habil Çolakoğlu,
Ege Bölgesi ve Toros Tarım’ın bölgedeki çalışmaları hakkında konuştu.
DOSYA