20 / 48
20
DOSYA
g
ÜNAL ALKAN (PROJE MÜDÜRÜ)
“Bu kapsamda ilk EPC projesi”
Ünal Alkan, Tekfen’de çalışmaya ilk olarak 1985 senesinde,
Cumaovası, Dalaman Havaalanı Zayıf Akım İşi Proje Müdürü
olarak başlamış. Alkan, o dönemde Tekfen İnşaat’ın Genel Mü-
dürü olan Ömer Sunman’ı rahmetle anmadan geçmiyor. Daha
sonra Edirne-Ankara Demiryolu Sinyalizasyon projesinde yine
aynı görevi üstlenen Alkan, bugüne kadar Kazakistan, Suudi
Arabistan ve Katar’da çeşitli projelerde bulunmuş:
Samsun, her türlü imkânı olan güzel bir şehir. Ben de ilk defa
bu projeyle geldim Samsun’a. Burası rahat yaşanabilecek bir
yer. Zaten eşim de burada benimle. Birçok yurtdışı tecrübesin-
den sonra, sosyal yaşam olarak her türlü imkânı bulabildiğiniz
Samsun gibi bir şehirde çok rahat ediyorsunuz.
Katar’daki işimizi bitirdikten sonra, Eylül 2012’de buradaki
işimize başladık. Bu proje, Tekfen İnşaat’ın mühendislik, tedarik
ve yapım işlerini bir arada üstlendiği önemli bir proje. Bu kap-
samda bir EPC projesi daha önce yapmadık. Bir bütün olarak
bu proje Tekfen bünyesinde bir ilktir, onun için de önemlidir.
Mühendislik işlerine ek olarak malzeme teminini ve her zaman
yaptığımız yapım işlerini birlikte yürütüyoruz. Sülfürik asit ve
fosforik asit için bir İtalyan firmasıyla, NPK için de bir İspanyol
firmasıyla çalışıyoruz. Temel proses dizaynını ve ana ekipman-
ları onlardan alıyoruz, detay mühendisliğini ise Tekfen Mühen-
dislik yapıyor. Malzeme teminini de, Türkiye’den veya yurtdışın-
dan direkt biz sağlıyoruz.
Proje Toros Tarım’ın yatırımı. Samsun’daki bu fabrika, özel-
leştirme kapsamında 2005 yılında Toros Tarım tarafından sa-
tın alınmış. Tabii 1960’ların, 1970’lerin teknolojisiyle kurulmuş
bir fabrika. Kısım kısım iyileştirmeler yapılmış ve 2012 senesine
kadar o teknolojiyle üretim yapılmaya devam edilmiş. 2012 se-
nesinde ise bu yatırıma karar verilmiş. Sülfürik asit, gübrenin
ana hammaddelerinden biri. Onun dışında gübrenin yapımı için
gerekli olan fosforik asit var. Bu fabrikanın fosforik asit üreten
bir bölümü de mevcut. Sülfürik asit, fosforik asit ve amonyak
gazı olduğunda, gübre üretimi yapılabiliyor.
“Bu tesis kendi elektriğini üretiyor”
Eski teknolojiyle yapılan üretim, “katı üretim”. Yeni teknolo-
jiyle üretime ise “sıvı üretim” deniyor. Yatırımın toplam bedeli,
300 milyon dolar. Bu yatırım dahilinde yeni bir sülfürik asit tesisi
kuruyoruz, mevcut fosforik asit tesisini yeniliyoruz ve NPK tesi-
sini de iyileştiriyoruz.
Eskiden sülfürik asit, piritin yakılması sonucunda orta-
ya çıkan kükürt dioksit gazının kimyasal reaksiyonu ile elde
ediliyormuş. Günlük üretimi düşük, çevre ve üretim problemi
yüksek olan bu eski teknolojiden daha sonra vazgeçilmiş. Onun
yerine dışarıdan sülfürik asit satın alınmaya başlanmış. Yeni
yatırımla artık sülfürik asit burada üretilecek. Fosforik asit ve
NPK tesislerinin de yenilenmesiyle üretim daha verimli bir hale
gelecek.
Bu prosesin en önemli parçalarından bir tanesi de, ana üre-
timin yanında elde edilen elektrik enerjisi. Sülfürik asit prosesi
ekzotermik bir proses olduğu için ana üretimin yanında atık ısı
ortaya çıkıyor. Adı atık, ama aslında atık olacak bir şey değil;
hatırı sayılır bir enerji. O çıkan enerji değerlendirilerek, atık ısı
kazanında buhara dönüştürülüyor, o buharla türbin çevriliyor,
türbine bağlı olan jeneratörle de elektrik üretiliyor. Hatırı sayı-
lır büyüklükte bir enerji üretimi. Sülfürik asit tesisi çalışmaya
başladıktan sonra, normal operasyonda, 22-23 Megawatt enerji
üretilecek. Bu 29 Megawatt’a kadar çıkabilecek. Bunun bir kısmı
fabrikanın kendi iç ihtiyaçları için kullanılacak, geri kalanı ise
şebekeye verilerek satılacak.
“Artık geri sayım başladı”
Eylül 2012’de yatırım başladı. Fiili olarak sahada çalışmaya
Ocak 2013’te, proses kısmına ise Haziran 2013’te başladık. Proje-
nin büyük bölümünü tamamladık, son çeyreğindeyiz. İşlerin 31
Aralık 2014’te tamamlanmasını öngörüyoruz. 2015 Ocak ayın-
dan itibaren işletmeye alma çalışmaları başlayacak. Öngördü-
ğümüz süre üç aydır. Nisan ayından itibaren de tüm üniteler
çalışmaya başlayacak. Şu an projede toplam 835 civarında kişi
çalışıyor.