63 / 72
yüksek konsantrasyondaki bikarbonat (HCO
3
) anyonundan ileri gelmektedir. Bu durum a ırı
sulamada yaz aylarında da görülür. Bu nedenle bu gibi topraklarda eftalinin kirece dayanıklılı ı
biraz daha fazla olan Badem veya Zerdali anacı üzerine a ılanması gerekir. A ır bünyeli killi
topraklarda ise erik anacı üzerine a ılama yapılmalıdır.
Çok hafif bünyeli, çakıllı ve kumsal toprakların su tutma özelli i azdır. Bu gibi topraklarda
sık sulama yapmak gerekir. Ayrıca, bu tip topraklar çabuk ısındı ı için a açlar iyi geli mez ve
meyveleri küçük kalır.
Toprakta tuzlulu u sevmeyen eftali a acının en iyi geli me pH de eri 6,5-7,0 arasındadır.
Bu pH de erlerinin dı ında bir pH de eri mevcutsa daha önce açıklandı ı gibi topra ın pH de eri
kükürt veya kireçleme ile düzeltilmelidir. Toprakta kireç miktarının %7 den fazla olmaması
gerekir. Daha yüksek ise kirece dayanıklı anaç üzerine a ılanmı çe itler kullanılmalıdır. eftali ve
nektarin a acı kı dinlenmesi ve ü ümesi isteyen a açlardır. klim stekleri bakımından eftali tesisi
yapılacak yörede bir uzmana danı arak uygun çe idin belirlenmesi gerekir. Çe itler arasında sıca a
ve so u a dayanıklılık bakımından önemli farklılıklar bulunmaktadır. Yeni tesis kurarken bu
duruma dikkat etmek gerekir.
eftali ve nektarin a açlarında tam verime yatma ya ı 5–6 civarındadır. Bu a açlara do ru
gübre tavsiyesi yapabilmek için a aç ba ına veya dekara alınan ürün miktarının yanında toprak ve
yaprak analizlerine ihtiyaç vardır. Meyve a açları bir yandan ürün ile topraktan besin maddesi
uzakla tırırken di er yandan kök, gövde, dal, sürgün ve yaprakları ile de besin maddelerini
uzakla tırırlar. Meyve a açlarının bu vegetatif kısımlarının yanında çiçekleri ve dökülen (veya
seyreltilen ) meyveler ile de besin maddelerini topraktan uzakla tırmaktadırlar. Meyve a açları
büyümelerine devam ettikleri için gövde ve dallarının büyümesi ve geli mesi için de besin
maddeleri sarf edilmektedir. Özet olarak belirtmek gerekirse meyve a açlarında gübre tavsiyesi
için a aç ba ına alınan ürün miktarı ile topraktan kaldırılan besin maddelerinin yanında a açların
odun dokularının yapısında kalan, budama artıkları ile bahçeden uzakla tırılan kısımları ve hatta
dökülen yaprakların bir kısmının da bahçeden uzakla tı ı kabul edilerek gübre tavsiyesi yapmak
gerekir.
Sert ve yumu ak çekirdekli meyveler içinde azot ve potasyumu en fazla kaldıran meyve
eftalidir. Bir ton eftali meyvesi ile 1,2 kg azot (N), 0,3 kg fosfor (P
2
O
5
), 3,5 kg potasyum (K
2
O)
ve 0,33 kg magnezyum (MgO) kaldırıldı ı belirlenmi tir. Daha önce de belirtildi i gibi a acın
di er kısımları ile de topraktan kaldırdı ı besin maddeleri ve budama artıkları ile topraktan
uzakla tırılan besin maddeleri dikkate alınarak yapılan bir çalı mada dekara 8,4 kg azot (N), 2,0 kg
fosfor (P
2
O
5
), 8,1 kg potasyum (K
2
O) kaldırıldı ı belirlenmi tir. Tablo--- de verilen 100 gr
eftalinin yedi imiz meyve kısmı ile kaldırdı ı potasyum miktarı 192 mg. (K
2
O) olur. Bunun
anlamı sadece meyve eti ile bir ton ürün ile 1,92 kg. K
2
O ‘ ya e de er potasyumun kaldırıldı ı,
çekirdek, budama artıkları, a acın büyümesi ve yaprakları ile topraktan kaldırdı ı potasyum ve
di er elementler oldukça fazladır.
Meyve a açlarında gübre tavsiyesi için sadece a acın ürün ve çe itli kısımları ile topraktan
kaldırdı ı besin maddesi miktarlarını bilmek yeterli de ildir. A acın yapraklarındaki besin maddesi
miktarları da bitkinin beslenme durumunu iyi bir ekilde belirtmektedir. eftali çe itlerine göre,
a acın ya ına göre yapraktaki besin maddesi miktarları biraz farklılık göstermekle birlikte
yapraktaki besin maddelerinin azlı ı veya fazlalı ı Çizelge-28’de verilen de erlerle kar ıla tırılarak
gübre tavsiyesine yararlı olunur.