T-Bulten19

Anılarda kalanlar

Irak’ın Petrol Eski Bakanı İssam Chalabi, Tekfen’le Irak-

Türkiye Ham Petrol Boru Hattı döneminde başlayan yakın

ilişkisini halen sürdüren bir isim. Boru hattının, 1987

yılında her türlü zorluğa ve gecikmeye yol açabilecek

aksaklığa rağmen olağanüstü bir çabayla zamanından önce

bitirilmesi, İssam Chalabi’nin Tekfen’e duyduğu güveni ve

Necati Akçağlılar’la yakın dostluk bağlarını daha da

güçlendirmişti. İssam Chalabi, o dönemde yaşananları şöyle

anlatıyor:

Irak-İran Savaşı (1980-1988) Irak’ın Körfez’deki petrol ihraç tesisleri-

nin tümüyle tahrip olmasına ve Suriye üzerinden ihraç olanaklarının

ortadan kalkmasına neden olmuştu. Bu koşullar altında Irak-Türkiye

Petrol Boru Hattı, ülkenin can damarı ve Irak’ın tek petrol gelir kayna-

ğı haline gelmişti. 1984 yılında, boru hattının kapasitesini iki misline

çıkararak günde 1,5 milyon varile ulaştıracak ikinci bir boru hattı yap-

mak üzere Türkiye ile bir anlaşma imzalandı. Bu çerçevede İtalyan

Saipem ve Tekfen firmalarıyla müteahhitlik sözleşmesi yapıldı. Ben, o

dönemde Petrol Bakan Yardımcısı ve Irak Milli Petrol Şirketi’nin baş-

kanıydım. Projenin bitiş tarihi Eylül 1987 olarak belirlenmişti.

Ben öncesinde de yıllar boyunca çeşitli görevlerle İstanbul ve

Ankara’ya gelip gitmiştim. İstanbul programımın içinde mutlaka, bir-

likte çalışma imkânlarını değerlendirmek üzere Tekfen’de Necati Ak-

çağlılar ve ekibiyle bir araya gelmek de olurdu. Boru hattının inşası

devam ederken, ben Mart 1987 tarihinde Irak Petrol Bakanı oldum.

Aynı zamanda Irak-Türk Ekonomik ve Teknik İşbirliği Karma Komis-

yonu eşbaşkanı olmam nedeniyle, Necati Bey’le buluşmalarımız daha

da sıklaştı. 1987’nin ilk aylarında, boru hattının Türkiye güzergâhı

içinde bir toprak kayması oldu. Saipem, bu olayın zorunlu olarak tes-

lim tarihinde gecikmeye yol açacağını bildirdi. Duruma derhal müda-

hale etmek gerekiyordu.

O zaman, Karma Komisyon’un Türk tarafındaki eşbaşkanı olan Ah-

met Kurtcebe Alptemoçin’i arayarak, projedeki tüm tarafları

İstanbul’da toplantıya çağırdım. Toplantı, Tekfen’in merkezinde ya-

pıldı.

Saipem, projeyi zamanında bitirmesinin mümkün olmadığında ısrar

ediyordu. Fakat Necati, cesurca araya girerek, projeyi zamanında ye-

tiştireceklerine söz verdi. Nitekim, havadan ikmal yoluyla büyük inşa-

at makineleri ve teçhizat getirterek projenin Eylül ayında tamamlan-

masını sağladı. Bu başarı Tekfen’in, Necati Akçağlılar’ın ve projenin

planlama, tedarik, mühendislik ve inşaat işleriyle uğraşan Tekfen

kadrolarının sayesinde mümkün olabilmişti. Bu noktada, eski dostum

Nezihi Berkkam’ı da anmadan geçemeyeceğim. O dönemde BOTAŞ’ın

Genel Direktörü olan Berkkam, daha sonra 90’lı yıllarda danışman

olarak Tekfen’e katıldı.

Projenin tamamlanmasından sonra Ceyhan’da bir açılış töreni yapıl-

dı. Benim Irak Devlet Başkanı ve Hükümeti’ni temsil ettiğim bu tö-

rende, Cumhurbaşkanı Turgut Özal da hazır bulundu. Açıldıktan

sonra boru hattı, dizayn kapasitesinin dahi üzerine çıkarak mükem-

mel bir şekilde çalışmaya başladı. Bu proje, Türkiye ile Irak arasındaki

işbirliğinin anıt projelerinden biri ve Tekfen’in büyük bir başarısı ola-

rak tarihi geçti.